بررسي رابطه ميان رهبري معنوي و جو سازماني با رفتار شهروندي در كاركنان ادارات آموزش و پرورش شهر تهران

The Relationship between Spiritual Leadership, Organizational Climate, and Citizenship Behavior among the Employees of Tehran’s Education Departments

هدف اين پژوهش بررسي رابطه ميان رهبري معنوي و جو سازماني با رفتار شهروندي در كاركنان ادارات آموزش و پرورش شهر تهران است. روش تحقيق از نوع همبستگي است. جامعه آماري كليه كاركنان ادارات آموزش و پرورش شهر تهران است كه شمار آنها 1256 و حجم نمونه آماري 341 نفر بوده و بر اساس جدول مورگان مشخص و از طريق روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي انتخاب شده است. ابتدا شمار كاركنان آموزش و پرورش شهر تهران به تفكيك مشخص شده است. سپس از نظر طبقه جنسيت،193 نفر معادل 56/6 كارمند مرد و 148 نفر معادل 43/4 كارمند زن، انتخاب و مورد بررسي قرار گرفته اند. ابزار سنجش شامل سه پرسشنامه رهبري معنوي فراي و همكاران (2005)، پرسشنامه جو سازماني لينوين و استرينگر (1986) و پرسشنامه رفتار شهروندي اورگان (1988) است. پايايي اين پرسشنامه ها با روش آلفاي كرونباخ محاسبه شده و ضريب آن براي رهبري معنوي 0/847=R جو سازماني 0/98=R و رفتار شهروندي 0/917=R بوده است. براي تجزيه و تحليل داده ها از آمار توصيفي و استنباطي استفاده شده كه در آمار استنباطي از روش رگرسيون چند متغيري خطي بهره گيري شد. نتايج تحليل داده ها نشان داده كه ميان رهبري معنوي و جو سازماني با رفتار شهروندي و ميان رهبري معنوي و ابعاد آن با رفتار شهروندي و ميان جو سازماني و ابعاد آن با رفتار شهروندي و همچنين ميان الگوي رفتار شهروندي بر اساس رهبري معنوي و جو سازماني در ادارات آموزش و پرورش شهر تهران رابطه اي معنادار وجود دارد.

The present study was carried out to study the relationship between spiritual leadership, organizational climate, and citizenship behavior among the employees of Tehran’s education departments. The research method was descriptive and correlational. The statistical population of the study comprised the entire employees of Tehran’s education departments (1256 individuals). The sample size was determined through Morgan table and 341 individuals (193 males and 148 females) were selected via random stratified sampling. The instrumentation consisted of Spiritual Leadership Scale (Fry et al., 2005), Organizational Climate Questionnaire (Litwin & Stringer, 1986) and Citizenship Behavior Scale (Organ, 1988). The reliability indices calculated using Cronbach's alpha coefficient were 0.847, 0.98, and 0.917 for spiritual leadership, organizational climate, and citizenship behavior scales, respectively. To analyze the data, descriptive (mean, mode, median) and inferential statistics (multivariate linear regression) were utilized. Results showed that there was a significant relationship between spiritual leadership, organizational climate, and citizenship behavior. Furthermore, a significant association was observed between spiritual leadership and its dimensions with citizenship behavior. Organizational climate and its dimensions were also significantly associated with citizenship behavior.