اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بر انتخاب سبكهاي مقابله با استرس در ميان دانش آموزان

The Impact of Mindfulness Training on the Use of Coping Strategies by Students

هدف پژوهش حاضر تعيين تأثير آموزش مهارتهاي ذهن آگاهي بر سبكهاي مقابله با استرس در ميان دانش‌­آموزان پسر پايۀ نهم شهر انديشه بود كه در سال تحصيلي 95-1394 انجام گرفت. بدين منظور از ميان دبيرستانهاي اين شهر دبيرستان مولانا به‌ شيوۀ تصادفي انتخاب شد. سپس تمام دانش آموزان پايه نهم اين دبيرستان به پرسشنامۀ سبكهاي مقابله اندلر و پاركر (1990) پاسخ دادند و از ميان دانش‌آموزاني كه پايين‌ترين نمره را در سبك مقابله مسئله - مدار كسب كرده بودند (ملاك ورود به پژوهش) 40 نفر انتخاب و به‌ شيوۀ تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند. افراد گروه آزمايش در هشت جلسۀ هفتگي يك‌ساعته شركت كردند و براي آشنايي و تسلط بر ذهن آگاهي، تمرينات لازم را انجام دادند. يك هفته پس از برنامۀ مداخله، پرسشنامه سبك مقابله در هر دو گروه اجرا شد تا اثربخشي آموزش ذهن آگاهي بررسي شود. تحليل داده‌ها با بهره­‌گيري از آزمون كوواريانس چند متغيري صورت گرفت. نتايج پژوهش حاكي از آن بود كه آموزش مهارتهاي ذهن آگاهي بر تغيير سبكهاي مقابله تأثير دارد و افراد گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل بيشتر از سبك مقابله مسئله - مدار و كمتر از سبكهاي مقابله هيجان - مدار و اجتنابي استفاده كردند.

The purpose of current research was to examine the effects of mindfulness training on the use of coping strategies by ninth grade boys in Andisheh in academic year 2015-2016. To this end, Mowlana high school was randomly­ selected and Endler and Parker Coping Style Questionnaire (1990) was administered to all 9th graders. Forty students with the lowest grades on the problem-focused coping style subscale were selected and randomly assigned to experimental and control groups. The experimental group participated in one-hour weekly training sessions and had the necessary practice in mindfulness skills. One week after the intervention, the post-test was given to both experimental and control groups to assess the effectiveness of mindfulness training. The obtained data were analyzed by using multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Results demonstrated that mindfulness training was effective in changing students’ coping styles. In fact, students receiving mindfulness training increased their use of problem-focused coping, as compared to the control group. In addition, the experimental group used emotion-focused and avoidance coping styles less in comparison to the control group.