پديد آورندگان :
مهديان، سميه دانشگاه تهران - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي , حكيم زاده، رضوان دانشگاه تهران - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي , صفايي موحد، سعيد شركت ملي نفت ايران , صالحي، كيوان دانشگاه تهران - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي
كليدواژه :
جايگاه اجتماعي معلمان , ادراك از منزلت اجتماعي , منزلت اجتماعي , پژوهش كيفي
چكيده فارسي :
كيفيت زندگي و منزلت اجتماعي معلمان، نشانه‌اي آشكار از روند رشد و تعالي يا نابودي و تباهي هر جامعه است و كيفيت عقلانيت در سرمايه‌گذاري و تخصيص بودجه را نمايان مي‌سازد. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا ادراك و تجربه زيسته معلمان از منزلت اجتماعي شان، مورد واكاوي قرار گيرد. به اين‌منظور 16 معلم از مدارس ابتدايي پسرانه منطقه 14 شهر تهران به‌شيوۀ هدفمند، انتخاب و داده‌ها به روش مصاحبه نيمه‌ساختاريافته گردآوري شدند. نتايج نشان مي‌دهند كه شمار اندكي از معلمان به دليل پررنگ بودن بُعد معنوي حرفۀ معلمي، از منزلت اجتماعي‌شان راضي هستند، اما در اكثر موارد، معلمان به‌دليل مخاطرات در چهار بُعد سازماني، اقتصادي، اجتماعي و شخصي از منزلت اجتماعي حرفه خود ناراضي هستند. از مهمترين نشانگرهاي شناسايي شده مؤثر بر نارضايتي معلمان در بُعد اقتصادي مي‌توان به حقوق، مزايا و عدم اعتبار شغلي، در بُعد سازماني به عملكرد مسئولان، كيفيت ورودي ها و ملاكها و معيارهاي ارتقا در حرفه، در بُعد اجتماعي به فرهنگ مادي جامعه و معيارهاي مادي‌گرايانۀ منزلت اجتماعي، فرهنگ والدين و دانش‌آموزان، جايگاه حرفه معلمي در مقايسه با ساير مشاغل، عملكرد رسانه‌ها و در بُعد شخصي به كاهش تعلق حرفه‌اي، احساس و افكار شخصي، ذهنيت معلم، رفتار شخصي و اخلاق حرفه اي اشاره كرد. كنكاش در مستندات پژوهشي و روايتهاي معلمان نشان داد كه وضعيت موجود، تمايل به كار مولد و تعلق حرفه‌اي را به شدت كاهش داده است و ضمن بروز بي‌انگيزگي، كم‌كاري و خستگي مفرط، علاقه به خروج از حرفه معلمي و بروز احساس پشيماني از انتخاب اين حرفه را موجب شده است.
چكيده لاتين :
The current qualitative research was carried out to evaluate teachers’ perception of their social status based on a hermeneutic phenomenological approach. To this end, 16 male elementary school teachers in District 14 of Tehran were selected through purposive sampling method and the data were collected by semi-structured interviews. Results showed that few teachers were satisfied with their social status and valued the teaching profession as a spiritual endeavor. Nevertheless, majority of teachers were not content with their social status and contributed this to organizational, economic, social, and personal threats. Low wages and benefits and lack of professional prestige were among the most important indicators of the economic dimension. The most significant indicators of the organizational dimension included poor performance of authorities as well as recruitment, promotion and selection policy and standards. The identified indicators of the social dimension were money-oriented culture, standards of social status in the highly materialistic society, parents’ and students’ attitude towards teachers, status of the teaching profession compared with other occupations, and the performance of mass media. The identified indicators of the personal dimension comprised weak performance of some teachers, low professional commitment, personal feelings and thoughts, teachers’ negative mentality, personal behavior and professional ethics. In general, the present situation has led to teachers’ being demotivated at work, lack of professional commitment, desire to quit the job, regret of choosing teaching career, shirking, and fatigue.
