مديريت مقابله با آتش سوزي جنگل هاي شمال ايران (مطالعه موردي: جنگل گلستان)

(Fire control management at the northern forests of Iran (Case Study: Golestan forest

جنگل ها به عنوان يكي از مهم ترين منابع طبيعي تجديد شونده نقش حياتي در استمرار حيات و حفظ و پايداري زيست بومها ايفا مي نمايند. آتش سوزي ها هر ساله سطح وسيعي از جنگل ها و مراتع را تخريب كرده و از بين مي برد. در اثر بي توجهي انسان يا به دليل عوامل طبيعي بخشي از جنگل ها از بين مي رود. اين مشكل نيازمند مطالعه و ارائه راهكارهاي علمي است. هدف تحقيق تعيين مهمترين عوامل تأثيرگذار بر آتش سوزي در جنگل ها از جمله آتش سوزي در جنگل گلستان است. زيرا جنگل هاي استان گلستان بيشترين موارد آتش سوزي را داشته و نيازمند مديريت مناسب و مؤثر براي مقابله مي باشد. روش تحقيق توصيفي - تحليلي است. داده هاي مورد نياز به روش اسنادي و ميداني به دست آمده و از مدل SWOT براي تعيين نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهديد جنگل ها استفاده شده است. جهت كمي سازي از مدل تحليل سلسله مراتبي (AHP) استفاده گرديده است. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد شناسايي مناطق مختلف جنگلي و توانمندي هاي موجود، با وزن نهايي (0/099) و معيار احداث شبكه جاده هاي جنگلي با وزن نهايي (00/87) در گروه فرصت ها به عنوان مهم ترين معيارهاي تاثيرگذار بر مديريت مقابله با بحران آتش سوزي جنگل شناسايي شده اند. نيروي انساني، تجهيزات و امكانات ، استفاده از تجربيات جنگل داري ساير كشورها، همياري و همكاري استان هاي شمالي و استان هاي همجوار مي تواند در مديريت مقابله با آتش سوزي مؤثر باشد.

Forests as one of the important renewable natural resource play a vital role in maintaining the continuity of life and stability of ecosystems. Fires in forests and pastures destroy a vast part of the natural resources. Every year some of the forests in our country are destroyed in fire due to human negligence or natural causes. This study aimed to identify and analyze the most important factors affecting the fire control management at forests because the Golestan forest has had the most cases of fire and needs proper and effective fire control management. The research is descriptive-analytical. Data were collected using documentary and field methods and Swot model was used to determine the strengths, weaknesses opportunities and threats against the forests. To quantify the model, Analytical Hierarchy Process (AHP) model was used. The results of the study showed that. The measure of solidarity between devices with final weight (0/117), the measure of identifying the different parts of the forest and capabilities with final weight (0/099), the measure of constructing forest roads network with final weight (0/087) in opportunity group were identified as the most important factors influencing the fire control management at forests. Finally, some strategies are presented in order to deal with fire control management.