تحليل و بررسي موقعيت رودبادهاي مرتبط با بارش فرين و شار رطوبت در مناطق غربي ايران

Analysis of the position of jet streams and moisture flux associated with extreme rainfall in the western regions of Iran

هدف از اين پژوهش شناسايي و تحليل موقعيت رودبادهاي مرتبط با بارش فرين و شار رطوبت در مناطق غربي ايران در دوره زماني (2010 - 1961)، با استفاده از روش همديد است، كه چهار الگو در اين زمينه شناسايي شد. براي تشخيص اهميت رودبادها در شكل گيري بارش هاي فرين، از داده هاي شبكه اي ارتفاع ژئوپتانسيل ترازهاي 200، 300، 400 و 500 هكتوپاسكال براي اين روزها، از سري داده هاي دوباره بازكاوي شدة NCEP / NCAR با استفاده از نرم افزار GrADS استخراج شد و در ادامه اقدام به بررسي مجموع همگرايي و واگرايي شار رطوبت از تراز 1000 هكتوپاسكال تا تراز 400 هكتوپاسكال، براي هر يك از الگوهاي چهارگانه سينوپتيكي يادشده، به منظور شناسايي منابع تغذيه كننده رطوبتي چنين بارش هايي و همينطور شناسايي ميزان گسترش ارتفاعي ترازهاي تغذيه كننده رطوبت به درون اين سامانه بارشي در منطقه شد. نتايج نشان داد كه اختلاف دماي شديد بين سطح زمين و ترازهاي بالا در فصل سرد، ناشي از حضور پرفشار قطبي عرض هاي شمالي و فعاليت بادهاي غربي (همراه با ايجاد و انتقال سردچال ها و فرودهاي عميق ناودها) است. بنابراين در ايجاد شرايط ناپايداري غرب، حضور يك هسته كم فشار در سطوح بالا و جريان سريع هواي گرم و مرطوب در سطوح پايين مؤثر بوده است. صعود همرفتي شديد سطوح پايين ناشي از فعاليت بادهاي غربي به همراه جبهه هاي قطبي بوده است. بدين طريق كه رودبادهاي قطبي، فرود بادهاي غربي را با سرعت بيش از 60 متر بر ثانيه همراهي مي كنند. در ناحيه خروجي چپ هسته رودباد (ربع دوم) كه منطبق بر جو غرب ايران بوده، انحناي مسير بادها به سمت قطب شمال باعث كاهش چرخندگي انحنايي توده هوا و افزايش مساحت آن خواهد شد. در نتيجه با انبساط توده هوا در سطوح بالا حركت صعودي و ناپايداري درون توده هوا شكل خواهد گرفت. همچنين انحناي نصف النهاري رودبادها به سمت قطب وزش دمايي گرم در جلو محور فرود را بوجود مي آورد.

The aim of this study is to identify and analyze the position of the jet streams and moisture flux associated with extreme rainfall in the western regions of Iran during the period (1961-2010), using synoptic method, that four models were discovered in this area. To recognize the importance of jet streams in the formation of extreme precipitation, Network data levels in heights of 200, 300, 400 and 500 hp for these days, a series of data reinduction of protein NCEP / NCAR, was extracted by using the GrADS software and then proceed to check the total moisture flux convergence and divergence of the balance of 1000 hPa to 400 hPa levels, for each of the four synoptic patterns discussed above. To identify sources of nourishing the moisture such as rain, as well as identify the extent of nourishing the high levels of moisture into this system, rainfall in the region this work was done. Results showed that extreme temperature difference between the surface and high levels in the cold season is due to the presence of polar high-latitudes of the northern and western winds activities (Along with the creation and transfer cold holes and deep trough landing). So, in a situation of instability west, the presence of a low pressure core at high levels and rapid flow of warm and moist air at low levels is effective. Severe convective low-level rise has been caused by western winds along the polar front. In this way, the polar jet streams accompany landing of western winds with speeds of more than 60 meters per second along. Left Out in the core jet stream (second quarter) that matches the atmosphere of the West, the curvature of the winds into the Arctic air mass will cause decrease in curved volubility and increase in its area. As a result of the expansion of the air mass at high levels upside and unstable air mass will form.The curvature of the meridian wind jet streams toward the poles cause warm temperatures at the front axle of landing?