كليدواژه :
ژئومورفولوژي , مخاطرات طبيعي , سيل گيري , رودخانه قره سو , تابع فازي
چكيده فارسي :
سيل يكي از انواع مخاطرات طبيعي است كه همه ساله خسارات زيانباري را در سراسر جهان و از جمله ايران به وجود مي آورد. براي جلوگيري از رخداد سيلاب، بايد مناطق داراي پتانسيل بالا و همچنين مولفه هاي اصلي و تاثيرگذار در ايجاد آن را شناسايي نمود. به اين منظور، اين پژوهش با استفاده از پارامترهاي شيب، ارتفاع، فاصله از رود، تراكم زهكشي، كاربري اراضي، ليتولوژي، انحناي پروفيل، انحناي پلانيمتري و بارش در چارچوب منطق فازي به تحليل سيلاب در رودخانه قره سو با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي مي پردازد. مقادير عضويت هر يك از اين پارامترها با توجه به نوع روابطشان با سيل گيري و بر حسب توابع فازي تعيين شدند. يافته ها نشان مي دهد كه در حوضه رودخانه قره سو اغلب توابع عضويت بين پارامترهاي مؤثر در سيل گيري، خطي و به شكل مستقيم مي باشد. بر اين اساس، بيشترين ميزان سيل گيري در بخش هاي شمال غربي و در بالا دست حوضه در حوالي شهر روانسر و همچنين در شهر كرمانشاه وجود دارد. نتايج حاكي از آن است كه كمترين ميزان سيل گيري در ارتفاعات و نيز در نواحي با شيب بيشتر و جايي كه فاصله بيشتري از مسير رودخانه دارد ديده مي شود. بر اساس نتايج خروجي مدل فازي و همپوشاني نقشه سيل گيري، مؤثرترين سطوح در ايجاد پهنه هاي سيل گير اغلب شيب بين 0 تا 5 درجه، خاك هاي گروه هيدرولوژيكي D، سطوح ارتفاعي 1240 تا 1250، تراكم زهكشي 0/4 تا 1، بارش 650 تا 700 ميلي متر، انحناي پروفيل 0/4، انحناي پلاتيمتري 0/6،
و كاربري اراضي شهري و فاصله 500 تا 1500 متري از آبراهه مي باشد..
چكيده لاتين :
Across the globe, floods have posed a tremendous danger to people's lives and properties and have had a great
impact on human development, properties, infrastructures as well as environment. In the paper, we have
investigated Qaresou River to the end of reducing, mitigating and management of floods with providing of
zoning map using Fuzzy Logic in ArcGIS Environment. For studying the river, we have used parameters such as
slope, elevation, a distance of channel, drainage density, land use, lithology, precipitation, profile curvature and
planimetric curvature. To provide data and layers we have used DEM, topographical maps(1:50000), geological
map(1:100000), land use map of Kermanshah province, a satellite image of Landsat(ETM) and the image IRSLISS
III. The methodology of the research is fuzzy logic in GIS environment to provide zoning map. Results
show that the Gama of 0/7 is the best operator for zoning the region. According to the map, the high-risk
segment contains 24 percent of the region that has located in the north of the river and the south as well, where
Kermanshah city has located. Thus. With a distance of the river in the high elevation and slope, the rate of risk of
floods reduce. Results show that the most effect area (in floods map) is located between slope 0-5 degree,
elevation 1240-1250m, the group of hydrological soils D, Drainage basin 0/4-1, precipitation 650-750mm,
Planimetric profile 0/6, the land use of urban and distance of 500-1500 m of the river.
