برآورد حجم مخروط افكنه هاي واقع در حاشيه طاقديس دنه خشك و ارتباط آن با تكتونيك

Estimating the Volume of Alluvial Fans around Danehkhoshk Anticline and its relation to Tectonic

هدف تحقيق حاضر، بررسي نقش تكتونيك در حجم مخروط افكنه هاي واقع در حاشيه طاقديس دنه خشك در استان كرمانشاه است. جهت دستيابي به هدف فوق، ابتدا محدوده مخروط افكنه ها، زاويه جاروب (S) و شعاع مخروط افكنه (R) به كمك تصاوير ماهواره اي كويك برد و مطالعه ميداني و سپس اختلاف ارتفاع راس و قاعده مخروط افكنه ها (h) با استفاده از نقشه توپوگرافي 1/50000 بدست آمد. بر اساس پارامترهاي مذكور، حجم مخروط افكنه ها (V) محاسبه شد. شيب ساختماني لايه ها در پهلوي طاقديس(DAL) در جبهه كوهستان (در بالادست هر مخروط افكنه) با استفاده از دستگاه شيب سنج محاسبه شد. بر اساس شيب ساختماني پهلوي طاقديس، طاقديس مورد مطالعه به 7 زون تقسيم گرديد و ميانگين پارامترها در هر زون بدست آمد. نتيجه اين تحقيق نشان مي دهد كه رابطه مستقيمي بين شيب ساختماني لايه ها (DAL) و حجم مخروط افكنه ها (V) با ضريب همبستگي 33 درصد وجود دارد. بررسي داده ها نشان مي دهد كه در مخروط افكنه هاي با حوضه هاي بزرگتر( بين 180 تا 737 هكتار) ضريب همبستگي بين DAL و V بالاتر است. اين موضوع بدان معني است كه در مخروط افكنه هاي با حوضه هاي بزرگتر، تكتونيك تاثير بيشتري بر حجم مخروط افكنه ها دارد. بررسي رابطه بين ميانگين DAL و V در زون هاي تكتونيكي نشان مي دهد كه رابطه مستقيمي با ضريب همبستگي 69 درصد بين دو پارامتر مذكور وجود دارد. رابطه معني داري بين ميانگين مساحت حوضه ها و ميانگين حجم مخروط ها در زون هاي تكتونيكي وجود ندارد. رابطه اي مستقيم با ضريب همبستگي ضعيف بين ميانگين شيب حوضه ها و ميانگين حجم مخروط ها در زون هاي تكتونيكي وجود دارد. تحقيق حاضر نشان مي دهد كه وجود گسل در حوضه هاي بالادست مخروط افكنه ها نيز تاثير زيادي در افزايش حجم مخروط ها ايفا نموده است به طوري كه در هر زون، بالاترين مقدار پارامتر V مربوط به مخروطي است كه در حوضه بالادست آن گسل وجود دارد

The aim of this paper is to evaluate the effect of tectonic on the volume of alluvial fans around Danehkhoshk Anticline. To achieve the purpose of this study، at first، borders، sweep angle(S) and radius(R) of alluvial fans were obtained based on Quick bird Satellite image and then difference in the altitude between the apex and toe of alluvial fans (h) were calculated based on topographic map at a scale of 1/50000. The alluvial fan volumes were calculated based on mentioned parameters. The strata dips of anticline limbs (DAL) were measured at mountain front (at the upstream side of fan) by clinometer. Danehkhoshk anticline was subdivided into 7 tectonic zones based on dip of strata on limbs and subsequently، mean of mentioned parameters were calculated in each zone. Result of this study reveals that there is positive relation between strata dips of anticline limbs (DAL) and fan volumes، with a correlation coefficient of 33%. Data analysis reveals that correlation coefficient between DAL and V is higher (87%) in alluvial fans with larger basin areas (180 to 737 hectares). It means that tectonic has stronger effect on fan’s volume in fans with larger basin areas. Evaluating the relation between means of DAL and V in tectonic zones represents that there is positive relation between mentioned parameters with a correlation coefficient of 69%. There is no meaningful relationship between mean basin area (BA) and mean fan volume. The positive relationship with fairly low correlation coefficient exists between mean basin topographic slope (BS) and fan volume. This study also shows that the presence of fault in the upstream basins of alluvial fans has an important role in increasing fan volume (V) so that، in each zone، the highest rate of V belongs to a fan that has a faulted basin.