ارزيابي ميزان روايي روش‌هاي تصميم‌گيري چندشاخصه در تعيين پهنه‌هاي مناسب توسعه شهري (مطالعه موردي شهرستان آذرشهر)

Validity Evaluation MADM Methods for Suitable Urban Spheres Development in the Azarshahr Shahrestan

چكيده روش‌هاي تصميم‌گيري چند شاخصه مجموعه‌اي توانمند از تكنيك‌ها و فرايندها را براي ساختار مسائل تصميم‌گيري، طراحي، ارزيابي و اولويت‌بندي گزينه‌هاي تصميم‌گيري فراهم مي‌آورد. هدف اين مقاله تحليل ميزان روايي روش‌هاي تصميم‌گيري چندشاخصه در تعيين پهنه‌هاي مناسب توسعه شهري در شهرستان آذرشهر با استفاده از معيارهاي شيب، جهت جغرافيايي، ارتفاع از سطح دريا، كاربري اراضي، فاصله از رودخانه، فاصله از محدوده‌هاي شهري،فاصله از گسل و فاصله از جاده‌هاي اصلي است. از روش‌هاي تصميم‌گيري چند شاخصه، روش مجموع ساده وزني[1]، تكنيك رتبه‌بندي براساس تشابه به حد ايده‌آل[2]، تكنيك ويكور[3]، روش تحليل سلسله‌مراتبي[4]انتخاب شد. نتايج حاصل از تجزيه‌ و تحليل فضايي در سيستم اطلاعات جغرافيايي در 5 طبقه بسيار نامناسب، نامناسب، تا حدودي مناسب، مناسب و بسيار مناسب طبقه‌بندي ‌شده و براي ارزيابي ميزان روايي روش‌ها از ضرايب صحت كلي[5] و كاپا[6] توسط نرم‌افزار ERDAS IMAGINEاستفاده شد. برابر با نتايج به‌دست‌آمده، روش تحليل سلسله‌مراتبي به ترتيب با ضرايب صحت كلي 93/86 و ضريب كاپا 14/83‌درصد بيشترين مقدار روايي را در ميان انواع روش‌هاي مورد ارزيابي براي پهنه‌بندي مناسب توسعه شهري به‌دست آورد؛ بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت كه روش تحليل سلسله‌مراتبي با بيشترين مقادير نسبت به ساير روش‌ها بهينه‌ترين مدل با موضوع موردبحث در منطقه مورد مطالعه است.

MADM methods are powerful set of techniques and processes to designing, evaluating and ordering decision alternatives. The purpose of the research is validity valuation of MADM methods in suitable urban spheres development of study area. We selected 8 criteria (slope, aspect, elevation, land use, distance of: river, city areas, main roads and fault). Method of research is descriptive–analytical. We used the AHP model in the software of Expert Choice for weighting the criteria. There are many MADM methods. In this paper we used four models (SAW, TOPSIS, VIKOR and AHP). Then the above models are used to evaluate the criteria in case study by Arc GIS software. In this article also each model classified to 5 classes (very unsuitable, unsuitable, moderately suitable, suitable and highly suitable). Finally, the overall accuracy and kappa coefficient in ERDAS IMAGINE software used for assessment validity of techniques. According to the kappa coefficient, AHP is 83.14% in the first rate. By comparing the results of each model AHP is the most appropriate.