(كاربست الگوي يكپارچگي نظام اسكان و اشتغال در ارزيابي تعادل فضاييِ هسته‌هاي جديد شهري (مطالعه‌ي موردي شهر جديد پرديس در كلانشهر تهران

(The Application of Jobs-Housing Balance in Spatial Balancing Assessment of New Towns (Case study of Pardis New Town in Tehran Metropolitan Region, Iran

ايجاد شهرهاي جديد با عملكرد غالب خوابگاهي در منطقه كلانشهري تهران منجر به گسترش حوزه تأثير و تأثرِ كلانشهر تهران به فراتر از مرزهاي آن شده است. حوزه تأثير پديدآمده،زاد ه و زاينده سفرهايي با هدف اشتغال است. اين سفرهاي آونگي در حقيقت نشان­ دهنده تمركز اشتغال و فعاليت در شهر تهران مي­ باشد. در اين بين همگرا ساختنِ نظام محل اسكان و محل اشتغال، هدف فراموش­ شده­ ي شهرهاي جديد ازجمله شهر جديد پرديس است. روش­ شناسي پژوهش، توصيفي- تحليلي بوده و از روش كتابخانه ­اي و ميداني استفاده شده است. جامعه آماري، ساكنان شهر جديد پرديس و حجم نمونه 382 نفر از شاغلين ساكن در اين شهر مي­ باشد. روند تعادل و يكپارچگي نظام اسكان و اشتغال در شهر جديد پرديس با دو شاخصِ روند تغييرات مسافت و زمانِ سفرهاي كاري و همچنين مقايسه روند تغييرات كاربري­هاي شهريِ مربوط به ايجاد اشتغال و فعاليت با روند تغييرات كاربري مسكوني، مورد سنجش قرار گرفت. نتايج حاصل از تحليل­ ها نشان مي ­دهد كه شهر جديد پرديس در حال حركت به سمت تشديد عدم تعادلِ بين سكونت و اشتغال و واگرايي نظام اسكان و اشتغال مي ­باشد. پايش همگرايي يا واگرايي نظام اسكان و اشتغالِ شهرهاي جديد، مي­ تواند رويكردهاي مديريت تحولات فضايي را تنظيم و بهبود بخشد.

Establishment of mainly residential new towns in Tehran metropolitan region has led to expand Tehran’s functional area beyond its political borders. This new functional area, is created by and creates job-targeted travels. These commutes, in fact, represent the spatial relationships created by the distribution of employment and housing opportunities, which indicate the concentration of employment and jobs in Tehran metropolitan region. Meanwhile, Jobs-Housing Balancing is the forgotten aim of new towns including Pardis new town. The research method is descriptive-analytical including both documentary and empirical analysis. The sample is the residence of Pardis new town including 382 of workers residing in this town. In this study, the process of balancing and integration of jobs-housing in Pardis new town are assessed based on two indicators: alteration process of time and distance in business trips and also the comparison between alteration process of employment-related urban land-use changes and alteration process of residential land-use changes. The results show that Pardis new town is leading to a resonant lack of integration between jobs-housing balance and divergence in the jobs-housing system. Therefore, jobs-housing crisis exit strategies are proposed. Divergence and convergence monitoring of job-housing system will lead to improve and adjust spatial development management approaches.