مقايسه اثربخشي مدل شناختي- رفتاري مارلات و معنادرماني بر كاهش ولع و پيشگيري از بازگشت زنان وابسته به مواد

Comparing the effectiveness of Marlatt Cognitive Behavioral model and Logo-therapy on Craving and Relapse Prevention in females with substance dependency

هدف از پژوهش حاضر مقايسه تاثير درمان شناختي- رفتاري مارلات و معنادرماني بر پيشگيري از بازگشت و كاهش ولع زنان وابسته به مواد بود. در يك پژوهش نيمه آزمايشي 45 زن مصرف كننده مواد كه دوره سم­زدايي را با موفقيت در مركز درمان اجتماع­مدار بانوان تهران به پايان رسانده بودند، با روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمايشي (15 نفر در هر گروه) و يك گواه (15 نفر) تقسيم شدند. گروه آزمايشي شناختي رفتاري به مدت 12 هفته و گروه آزمايشي معنادرماني به مدت 10 هفته تحت درمان قرار گرفتند. گروه گواه در طول اين مدت درماني دريافت نكردند. آزمودني­ها توسط مقياس پيشگيري از بازگشت گورسكي (1989) و مقياس كاهش ولع فرانكن و همكاران (2002) و نيز آزمايش ادرار ارزيابي شدند. نتايج تجزيه و تحليل كواريانس تك­متغيري و چند­متغيري نشان دادكه تفاوت معناداري بين دو گروه آزمايش در ولع مصرف و بازگشت به مواد در مرحله پس آزمون وجود دارد، ولي در مرحله پيگيري اثربخشي معنا­درماني ماندگار نبود. همچنين نتايج آزمون خي دو نشان داد كه تفاوت معناداري در فراواني بازگشت وجود دارد. نتايج نشان داد كه درمان شناختي­-­­ رفتاري مارلات و معنادرماني در كاهش ولع مصرف و پيشگيري از بازگشت زنان معتاد موثر است

The purpose of current research was to compare the effectiveness of Marlatt cognitive behavioral model and logo-therapy on craving and relapse prevention in females with substance dependency. In a semi-experimental study, 45 women with diagnosis of substance dependency who were successfully detoxified in Tehran therapeutic community of women Center were divided in two experimental groups (each including 15 people) and one control group ( including 15 people). They were selected by convenience sampling method. The experimental groups received specific trainings and treatments (Marlatt cognitive behavioral method 12 sessions in 12 weeks, logothrapy 10 sessions in 10 weeks), while the control group did not receive any training at the same time. All subjects were assessed through Gorsci (1989) relapse prevention scale and Franken and colleagues (2002) craving reduction scale and urine test. Results of multivariate and univariate covariance analysis showed that there is a significant difference between experimental and control groups in relapse prevention and craving in post-tests, while logo-therapy was not permanent in follow-ups. The results of chi square tests showed that there is a significant difference between the two groups regarding relapse. The results indicated that Marlatt cognitive- behavioral training and logo-therapy were effective in relapse prevention and craving reduction in females with substance dependency.