آناتومي مفهوم «دانش آموخته»: تحليل كيفي برداشت و تجارب دانشجويان تحصيلات تكميلي و اعضاي هيئت‌ علمي

The concept of alumnus anatomy: a qualitative analysis of faculty members’ and graduate students' perceptions and experiences

هدف اين پژوهش آگاهي از برداشت و تجارب اعضاي هيئت ‌علمي و دانشجويان تحصيلات تكميلي از مفهوم دانش ­آموخته دانشگاهي بود كه با رويكردي تفسيري و كيفي و با راهبرد پديدارنگاري انجام شد. ميدان تحقيق دانشگاه كردستان بود. مشاركت ‌كنندگان 42 نفر (25 نفر از اعضاي هيئت ‌علمي تمام ‌وقت و 17 نفر از دانشجويان دوره تحصيلات تكميلي) بودند. نمونه­گيري با روش هدفمند و با حداكثر تنوع انجام شد. براي جمع ­آوري داده ­ها از يك منشور مصاحبه نيمه ساختاريافته استفاده شد كه تا رسيدن به اشباع نظري ادامه يافت. داده­ ها با استفاده از كدگذاري نظري تحليل شدند كه شش مقوله توصيف درخصوص مفهوم دانش‌آموخته با عناوين محصول دانشگاه، سفير دانشگاه، يادگيرنده مادام‌العمر، كارياب پراسترس، كنشگر اجتماعي و ‌كاربر دانش در شغل به ­دست آمد. دانشجويان بيشتر از اعضاي هيئت ‌علمي به مقولات محصول دانشگاه، كارياب پراسترس و كنشگر اجتماعي تأكيد داشتند. اعضاي هيئت ‌علمي بيشتر بر مقولات يادگيرنده مادام‌العمر، كاربر دانش در شغل و سفير دانشگاه تأكيد داشتند. بيشترين احساس ناخوشايند از دانش‌آموختگي به دانشجويان و بيشترين حس خوشايند از دانش‌آموختگي به اعضاي هيئت ‌علمي مربوط مي­ شد. مفهوم دانش‌آموخته از ديدگاه زنان در مقايسه با مردان به­دليل مسائلي مانند ازدواج و نگهداري از فرزندان متفاوت بود. در زمينه برداشت هاي متفاوت از مفهوم دانش‌آموخته به نظر مي‌رسد كه تنوع نظريه ­ها و برداشتهاي سياسي و اجتماعي تصوراتي را به ­وجود مي‌آورد كه موجب مي­شود تعريف ها، اندازه ­گيري ها و يافته­ ها يكدست و يكپارچه نباشند.

members and graduate students about the concept of university graduates. A qualitative and interpretive approach was applied with a phenomenographic strategy. The research field was University of Kurdistan. Participants included 42 individuals (25 full-time faculty members and 17 graduate students). Purposeful sampling with maximum diversity was conducted. A semi-structured interview charter was used to collect data, which continued until theoretical saturation. The data were analyzed based on theoretical coding. At the end, six descriptive categories about the concept of a graduate were obtained as follows: university product, university ambassador, lifelong learner, stressful jobseeker, social activist, and knowledge user in the job. Students emphasized the categories of university product, stressful jobseeker and social activist more than the faculty members. Lifelong learner, knowledge user in the job, and university ambassador categories were mostly emphasized by faculty members. The most unpleasant feeling about graduation was related to students, as well as the most pleasant feeling of graduation was related to faculty members; The concept of graduate was perceived differently by women, in comparison to men, due to some issues such as marriage and child care. In regard to different perceptions of the concept of graduate, it appears that the variety of theories, and political and social perceptions give rise to ideas that make the definitions, measurements and findings unmatched and incongruous.