ارتباطات علمي دانشگاه، صنعت و دولت در ايران بر اساس مدل مارپيچ سه گانه در حوزه كشاورزي

Scientific interactions between university, industry and government in the field of agriculture in Iran: based on Triple Helix Model

ارتباط سه نهاد دانشگاه، صنعت و دولت در همه كشورها از جمله ايران مسئله ­اي با اهميت و پيچيده است، به­ صورتي كه رشد و تكامل هر كدام از اين نهادها بدون همكاري متقابل بي معناست. از اين رو، هدف پژوهش حاضر استفاده از مدل مارپيچ سه­ گانه به­ عنوان شاخصي براي سنجش تعاملات به­ منظور تعيين سهم نهادهاي سه ­گانه دانشگاه، صنعت و دولت و بررسي تعاملات اين سه نهاد در سالهاي 2011 تا 2015 كشور ايران در پايگاه وب آوساينس در حوزه كشاورزي بود. اين مطالعه از نظر هدف كاربردي و شيوه گردآوري داده ­ها با استفاده از تحقيقات پيمايشي توصيفي با رويكرد تحليل انتشارات بود. جامعه آماري مقالات پژوهشگران ايراني در حوزه كشاورزي در بازه زماني 2011 تا 2015 در پايگاه وب آوساينس بود و نتايج نشان داد كه بيشترين تعداد پژوهشهاي انجام شده ايرانيان در حوزه كشاورزي را نهاد دانشگاه و كمترين آن را سازمانهاي دولتي انجام داده ­اند و همچنين بررسي تعاملات نشان داد كه بيشترين تعامل بين دو نهاد دانشگاه و صنعت و كمترين آن بين دو نهاد صنعت و دولت است. شاخص T(UIG) ايران 4/17- محاسبه شد كه نشان مي ­دهد با وجود اينكه همكاري نهادهاي سه­ گانه در ايران به­ طوركلي ضعيف است، طي سالهاي اخير روندي رو به رشد داشته است؛ همين شاخص براي حوزه كشاورزي طي پنج سال گذشته 9/16- محاسبه شد كه نشان مي ­دهد يك­ چهارم از مقالاتي كه تا به حال به­ صورت مشترك در سه نهاد دانشگاه، صنعت و دولت منتشر شده است، متعلق به پنج سال گذشته حوزه كشاورزي بوده و اين بدان معناست كه حوزه كشاورزي در ايران جزو چند رشته اول است كه بيشترين تعامل سه­ گانه در آن صورت مي­ پذيرد.

The relationship between university, industry and government in all countries, including Iran, is important and complex and the development of each of these institutions without cooperation is useless. The main purpose of this research was to use triple helix model as an index for evaluating the interactions in order to determine the share of university، industry and government as well as investigating the interactions of these three institutions in scientific productions in the field of agriculture reported by Web of Science during 2011-15. An applied descriptive- survey method and content analysis were chosen for this study. The statistical population was all articles published by Iranian researchers in the field of agriculture during 2011-15 and reported by the Web of Science. Results، showed that most Iranian scientific productions in the field of agriculture were made by universities and the least was made by the government organization. In addition, results indicated that the most interactions were made between two institutions of university and industry and the least were attributed to industry and government. The T (UIG) index was calculated -4.17 for Iran. It showed that although the cooperation level between the triple institutions in Iran was weak, but had a growing trend during recent years. This index was calculated -9.16 for agriculture during the last 5 years. It suggested that one-fourth of articles jointly published in the field of agriculture by three institutions of university، industry and government during past 5 previous years. The finding suggested that the agriculture field in Iran is as one of the first fields in which the most triple interactions were made.