بررسي تغييرات خط ساحلي كرانه‌هاي جنوب‌خاوري درياي خزر طي دوره زماني 2015-1987

The assessment of coastline changes in the south east coasts of the Caspian Sea during 1987-2015

مناطق ساحلي، محيط‌هاي پويا و تاثيرپذيري هستند كه پيوسته خود را با اثر فرايندها و پارامترهاي مورفوژنز دريايي از جمله كشندها، جريان‌هاي دريايي و امواج، فصول و دگرگوني‌هاي آب‌وهوايي سازگار مي‌سازند. تغيير و تحول سريع خطوط ساحلي و سيماهاي مورفولوژيكي يكي از ويژگي‌هاي مهم اين مناطق به‌ويژه در اطراف بنادر و ديگر سازه‌هاي انسان‌ساخت مي‌باشد. پايش تغييرات منطقه ساحلي و حفاظت از آن بخش بسيار مهم و حياتي در برنامه مديريت يكپارچه منطقه ساحلي به‌منظور دست‌يابي به توسعه پايدار است. خطوط ساحلي از پوياترين سيماهاي سطح كره زمين به‌شمار مي‌آيند. بنابراين، تهيه نقشه خطوط ساحلي و ميزان تغييرات آن جهت برنامه‌ريزي و استفاده بهينه از سواحل امري بسيار ضروري است. منطقه مورد بررسي در اين پژوهش كرانه‌هاي جنوب‌خاوري درياي خزر در اطراف بنادر اميرآباد و صدرا (نكاء) را دربرمي‌گيرد. در اين پژوهش، به‌منظور پايش تغييرات خط ساحلي، از تصاوير ماهواره‌اي Landsat سري سنجنده‌هاي TM & ETM+ (5، 7 و 8) براي سال‌هاي 1987، 2001 و 2015 استفاده شده است. به‌منظور تعيين ميزان تغييرات و جابجايي مكاني خط ساحلي در منطقه مورد مطالعه، ابتدا بهترين تركيب باندي و تك‌باندي جهت استخراج خط ساحلي انتخاب گرديد. سپس، جابجايي خط ساحلي را بر روي تصاوير مربوط به سال 1987، 2001 و 2015 در هشت نقطه و با رعايت فاصله 2000 متر اندازه‌گيري گرديد. در ادامه، ميزان رسوب‌گذاري و فرسايش در منطقه نيز محاسبه شد. يافته‌هاي پژوهش نشانگر آن مي‌باشند كه خط ساحلي طي دو دوره مورد بررسي يعني از سال 1987 تا 2001 و از سال 2001 تا 2015 در بيشتر نقاط به‌سوي دريا پيشروي نموده و تنها در بخش‌هاي خاوري بنادر اميرآباد و صدرا (نكاء) دچار فرسايش شده است. بيشترين مقدار پيشروي و پسروي خط ساحلي از سال 2001-1987 به‌ترتيب 450 و 68 متر بوده است. درحالي‌كه اين مقادير طي 2015-2001 به‌ترتيب برابر با 311 و 112 متر بوده است. همچنين، در مجموع ميزان رسوب‌گذاري و فرسايش انجام‌شده در كرانه‌هاي منطقه از سال 2015-1987 حدود 5/69 كيلومتر مربع و 0/53 كيلومتر مربع بوده است.

The coast is a dynamic environment continually adjusts to the effects of weather, tides, seasons and climate change. The coastal area cannot withstand too much misuse it is inherently unstable and liable to change. Rapid changes in coastlines and morphological aspects an important feature of these areas, particularly around ports and other structures are manmade. Protection of ocean and marine coastal regions is a vital part in any coastal management program for sustainable development. The coastline is the most dynamic aspects of the Earth's surface. Thus, mapping the coastline and the changes it is very necessary for planning and efficient use of the beaches. On the other hand, in our modern world, coastal engineering sciences and assessment of coastal sediments and erosion are considered to be vital elements in management of national coastal areas. A large part of sediments of Caspian Sea coast are subject to erosion as a result of environmental forces (fluctuations in sea level and coastal waves and currents as well as wind). The rate and severity of erosion hazards varies depending on the morphological and geography and hydrodynamic properties of coastal areas. The case study in this research is situated at coordinates of geographical longitude from 53ْ, 10َ, and 00ً up to east 53ْ, 24َ and 00ً and geographical latitude 36ْ, 47َ, and 00ً up to north 36ْ, 52َ, and 00ً the southeast coasts of the Caspian Sea on the ports of Amirabad and Neka in the East of Mazandaran Province.