تحليل تطبيقي عناصر فضايي باغ ايراني در طراحي پارك‌هاي شهر شيراز

باغ ايراني از قديمي ترين تجربه‌هاي باغ آرايي و منظره پردازي در جهان است كه قدمت زيادي در نزد ايرانيان دارد. باغ ايراني مجموعه اي فرهنگي، تاريخي و كالبدي است كه در آن آب، گياه و ابنيه در نظام هندسي مشخصي با هم تلفيق شده و محيطي مطلوب، ايمن و آسوده براي انسان بوجود آورده است. شيوه حضور آب در باغ ايراني داراي نظامي خاص و هماهنگ با هندسه باغ بوده است،گياهان در باغ ايراني به منظور سايه اندازي، محصول دهي و تزئين به كار مي روند. مركزيت، تقارن، ريتم، گستردگي ديد و هندسه مستطيلي از ديگر خصوصيات باغ ايراني مي باشد. باغ ايراني و عناصر آن كمك خواهد كرد كه پارك‌ها و فضاهاي سبز امروز از يكنواختي كسل كننده درآمده و به فضاهايي با شور و نشاط همچون باغ‌هاي ايراني مبدل شود. باغ‌هاي شيراز به علت جلگه حاصلخيز آن، طبيعت روح بخش خاصي دارند اما اين ويژگي در طراحي پارك‌هاي آن به ندرت ديده مي‌شود. در اين پژوهش به تحليل تطبيقي عناصر فضايي باغ ايراني درپارك‌هاي شهر شيراز پرداخته شده است. روش تحقيق تركيبي از روش­هاي اسنادي، توصيفي و تحليلي بوده است، داده­ هاي مورد نياز نيز از طريق پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه و اطلاعات سازمان‌ها و بانك­هاي اطلاعاتي جمع آوري و تعداد 384 پرسشنامه از شهروندان در پارك‌ها و باغ‌هاي شهر شيراز و همچنين كارشناساني در اين زمينه جمع آوري شده است. در نوشتار حاضر سعي خواهد شد با استفاده از نرم افزارSPSS ، عناصر فضايي باغ‌هاي ايراني در پارك‌هاي شهري مورد تحليل قرار گيرد. فرضيه اصلي تحقيق اين است كه عناصر فضايي موجود در پارك‌هاي شهر شيراز با عناصر فضايي باغ‌هاي ايراني تطابق چنداني ندارد. نتايج نشان داد كه اكثريت عناصر موجود در باغ‌هاي ايراني شيراز در پارك‌هاي شهري نيز ديده مي شود اما هنوز تا رسيدن به باغ ايراني كه داراي ويژگي‌هاي فضايي منحصر به فرد مي باشد فاصله وجود دارد، همچنين تدوين معيارهاي طراحي باغ و پارك بر اساس الگوي باغ ايراني مورد پذيرش شهروندان بوده است. پارك‌هايي با ويژگي‌هايي مانند هندسه مشخص و منحصربه فرد، وجود كوشك و سردر، سبكي خاص در نحوه حضور آب، كثرت سايه، نظمي ويژه در كاشت درختان و ... مي‌تواند در اين راستا رضايت شهروندان را افزايش دهد.