پديد آورندگان :
احدنژاد، محسن دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، زنجان , حاضري جيقه، صفيه دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، زنجان , مشكيني، ابوالفضل دانشگاه تربيت مدرس - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، تهران , پيري، عيسي دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، زنجان
كليدواژه :
MICMAC , تحليل ساختاري , تبريز , آينده نگاري , شكوفايي شهري
چكيده فارسي :
چالشهاي زندگي نوين شهري نظير؛ رقابت بين شهرها و نواحي شهري، پايداري شهري، نياز به استفاده از فرصتها و دوري از تهديدها در تحولات اجتماعي و فرهنگي، تغييرات جمعيتي انبوه و مشكلات محيطي و اجتماعي موجب روي آوردن به رويكرد آينده پژوهي در برنامه ريزي شهري و بهره گيري از ابزارهاي گوناگون براي ساختن آينده مطلوب شده است. پژوهش حاضر با بهره گيري از تكنيك تحليل اثرات متقاطع كه يكي از روشهاي متداول و مورد پذيرش آيندهنگاري است، و با استفاده از نرم افزار ميك مك به تحليل مؤلفه هاي شكوفايي شهري كلانشهر تبريز پرداخته است. بدين منظور ابتدا با مطالعه اسناد فرادست تمامي عوامل دخيل در توسعه و شكوفايي شهري مورد تحليل و بررسي قرار گرفت و با استفاده از روش دلفي 78 مؤلفه در پنج حوزه (بهره وري، زيرساختها، كيفيت زندگي، برابري و مشاركت اجتماعي و پايداري محيط زيست) به عنوان شاخص هاي شكوفايي شهري استخراج شد. براي تحليل داده ها از روش تحليل اثرات متقابل / ساختاري به وسيله نرم افزار MICMAC استفاده شده است. نتايج تحقيق حاكي از اين است كه كلانشهر تبريز سيستمي ناپايدار مي باشد و در صفحه پراكندگي پنج دسته (عوامل تأثيرگذار، عوامل دو وجهي، عوامل تنظيمي، عوامل تأثيرپذير و عوامل مستقل) قابل شناسايي هستند. در نهايت از ميان 78 عامل ياد شده پس از بررسي ميزان و چگونگي تأثيرگذاري اين عوامل بر يكديگر و بر وضعيت آينده كلانشهر تبريز با روشهاي مستقيم و غيرمستقيم، 15 عامل كليدي (نرخ بيكاري، مرگ و مير مادران، ميزان سواد، اميد به زندگي، مسكن بادوام، ظرفيت حمل و نقل عمومي، اشتغال زنان، مرگ و مير كودكان زير پنج سال، ضريب جيني، نرخ فقر، مراكز فرهنگي، آلودگي هوا، خانوارهاي حاشيهنشين، بيكاري جوانان و مدارس دولتي) كه بيشترين نقش را در در وضعيت آينده توسعه و شكوفايي كلانشهر تبريز دارند، انتخاب شدند.
چكيده لاتين :
The present study uses a cross-impact analysis technique, one of the most common and accepted predictive methods, by using the Mick-Mac software to analyze the urban prosperity components of the metropolitan metropolis of Tabriz. For this purpose, firstly , all the factors involved in urban development and prosperity were analyzed and using the Delphi method, 78 components in five areas (productivity, infrastructure, quality of life, Equity and inclusion, and environmental sustainability) were extracted as urban prosperity indicators. Cross-impact/ structural analysis was used to analyze the data using MICMAC software application. The results of the research indicate Tabriz metropolis is a system instability that most variables are scattered around the diagonal axis, and on the Scattered page, the five categories of factors (Effective factor, Two-sided factor, Regulation factor, Effectiveness factor, Independent factor) are identifiable. Finally, of the 78 factors mentioned after checking the amount and the degree of effectiveness the of factors in connection to each other and on the future status of the prosperity metropolis of Tabriz with direct and indirect methods, of the following 15 key factors (Unemployment rate, Literacy rate, Durable housing, Public transport capacity, Poverty, Gini coefficient, Women's Employment, cultural centers, Maternal mortality, air pollution, Infant mortality, Marginalization Youth employment, Public Schools, Industry) that having the greatest role in the future status of prosperity metropolis of Tabriz were selected .
