نقش سرمايه اجتماعي در آمادگي افراد قبل از وقوع زلزله(مطالعه موردي: شهروندان شهر كرمان)

The role of social capital in the readiness of individuals before the earthquake (Case study: Citizens of Kerman)

بروز سوانح طبيعي از قبيل زلزله موضوعي جهاني است كه عدم آمادگي در اين زمينه مي­تواند منجر به خسارات فراواني شود. در اين بين سرمايه اجتماعي با پيوند افراد، گروه­ها و فراهم آوردن امكان مشاركت مردم در اقدامات جمعي از عوامل تأثيرگذار در ميزان آمادگي جوامع در برابر زلزله به شمار مي­ رود. پژوهش حاضر با ماهيت توسعه­ اي – كاربردي و روش توصيفي – تحليلي با بهره­ گيري از روش­ هاي كمي و آماري به بررسي نقش سرمايه اجتماعي در آمادگي شهروندان قبل از وقوع زلزله در شهر كرمان پرداخته ­است. داده­ هاي مورد نياز با استفاده از مطالعات كتابخانه ­اي و بررسي­ ميداني در سطح خانوار گردآوري شده ­است. جامعه آماري خانوارهاي شهر كرمان است كه حجم نمونه طبق فرمول كوكران معادل 350 خانوار برآورد شده ­است. پس از گردآوري داده ­ها، تحليل تفاوت در ميزان برخورداري از سرمايه اجتماعي با آزمون­هاي تحليل واريانس يكطرفه و آزمون تعقيبي توكي و همبستگي بين ميزان سرمايه اجتماعي و پايگاه اقتصادي– اجتماعي خانوارها با همبستگي پيرسون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته ­است. نتايج پژوهش نشان مي ­دهد كه بين مناطق به لحاظ برخورداري از مؤلفه­ هاي سرمايه اجتماعي با مقدار F برابر 5/956 تفاوت وجود دارد كه منطقه چهار با ميانگين 22/66، كم­ترين و منطقه دو با ميانگين 26/73، بيش­ترين ميزان سرمايه اجتماعي را دارند. اما اين مقدار سرمايه اجتماعي در سطح پايين برآورد شده ­است. به طوري كه ميانگين سرمايه اجتماعي كل خانوارهاي نمونه برابر با 24/60 در مقياس 10 تا 46 است كه اين مقدار در مقايسه با ميانگين نظري سرمايه اجتماعي (Mean= 30)، در سطح پايين مي­باشد، از طرفي بين ميزان برخورداري خانوارها از سرمايه اجتماعي با سطح پايگاه اقتصادي – اجتماعي آ­ن­ها در سطح معناداري (0/000) و مقدار ضريب پيرسون ، ̽ ̽ 0/190، همبستگي معني­داري وجود دارد. يعني هر چه بر سرمايه اجتماعي جوامع افزوده شود مديريت سوانح طبيعي و آمادگي افراد نيز در حد مطلوب ­تري خواهد بود.

Natural disasters, such as earthquakes, are a universal issue, and lack of readiness in this area may lead to significant damages. Meanwhile, social capital through individuals and groups’ cooperation and enabling people to participate in collective actions are one of the effective factors affecting the readiness of communities against earthquakes. Therefore, the main purpose of this research is to investigate the role of social capital in the readiness of citizens before the earthquake. This research is a descriptive and survey type of research. The required data were collected using library studies and field surveys at the household level. The research population is households in Kerman city and based on Cochran formula, the sample size is measured as 350 households. After data collection, the differences in amount of having social capital is analyzed using one-way ANOVA and Turkey test and also correlation between the amount of social capital and economic-social base of households, is analyzed using Pearson correlation. The results of this study show that there’s a difference among different areas in enjoying social capital factors, but this amount of social capital is measured in low level which the average of social capital of all households is 24.60 on scale of 10 to 46, which is low in comparison to the average theoretical social capital (Mean = 30), on the other hand, there’s a significant correlation between the level of households enjoying social capital with the level of socioeconomic status.