بررسي روند تاريخ آغاز و خاتمه آستانه هاي دماي صفر و پنج درجه سانتي گراد در ايستگاه هاي منتخب ايران

Investigative Trend of Commencing and Ending Date of Temperature Thresholds of Zero and five Centigrade in Selected

فرايند گرم شدن كره زمين در طي قرن گذشته علاوه بر اثراتي كه بر ميزان هريك از عناصر جوي داشته بر زمان رخداد هر يك از عناصر جوي در طول سال زراعي نيز مي تواند تاثير گذار باشد. به منظور بررسي تغييرات احتمالي در سري هاي زماني تاريخ گذر آغاز و خاتمه آستانه هاي دماي صفر و 5 درجه سانتي گراد در سطح كشور و تشخيص نوع و جهت روند آنها، از داده هاي دماي روزانه 29 ايستگاه هواشناسي سينوپتيك كشور با حداكثر دوره مشترك 45 ساله(2006-1962) استفاده به عمل آمد. تاريخ آغاز و خاتمه آستانه هاي دماي 1 صفر و 5 درجه سانتيگراد، بر اساس سال زراعي به صورت كدبندي ژوليوسي استخراج گرديد. همگني سري ها به وسيله آزمون ران-تست تعيين و به روش خود همبستگي بازسازي داده هاي مفقود انجام پذيرفت. از آزمون رتبه اي من-كندال تصادفي بودن داده ها آزمايش و سري هايي كه درسطح اطمينان 95 درصد داراي تغيير يا روند بودند شناسايي گرديد، از آزمون گرافيكي من-كندال و ميانگين متحرك 5 ساله، نوع و زمان آغاز روند مشخص و ميزان تغييرات بر حسب روز محاسبه گرديد. يافته هاي تحقيق نشان داد كه تاريخ آغاز دماي 5 درجه سانتي گراد در 11 ايستگاه داراي روند مثبت، براي تاريخ خاتمه دماي 5 درجه سانتي گراد در 10 ايستگاه روند منفي در سطح آلفاي 0/05 مورد تائيد قرار گرفت. براي تاريخ آغاز دماي صفر درجه سانتي گراد روند مثبت براي 10 ايستگاه و براي تاريخ خاتمه دماي صفر درجه سانتي گراد روند منفي براي 6 ايستگاه در سطح آلفاي 0/05 مورد تائيد قرار گرفت. آزمون گرافيكي من كندال نيز نشان داد كه روندها در كشور به صورت آرام ، ناگهاني و هر يك از آنها نيز به صورت صعودي و يا نزولي است.

The global warming process during last century has not only affected on meteorological elements but also affected on onset and end of each meteorological elements. For studying probability changes in time series of onset and end date of temperature thresholds 0 and 5 centigrade in country level and deciding the kind and its direction، daily temperature data during the past 45 years (1962-2006) for 29 synoptic meteorology stations have been used. For doing this research، first، extract onset and end date of temperature in Gliosis code has been implied. The homogeny of time series was tested by run-test and construct missing value by auto-correlation. For distinguishing random data and trends which had in 95% of trusty level some changes، Mann Kendal method was used. The type and onset time trend was calculated and the changes were also calculated in terms of days with graphic of Mann Kendal and moving average 5 year. The findings of this research shows that there are positive trend at Alpha level 0/05 for onset date of 5 centigrade temperature at 11 stations، negative trend for end date of 5 centigrade temperature at 10 stations . There are also positive trend at Alpha level 0/05 for onset date of 0 centigrade temperature at 10 stations، negative trend for end date of 0 centigrade temperatures at 6 stations. The graphical Mann Kendal test also showed that trends could be as calm; jumping that each of them could be as descending and ascending.