تحليل فضايي توسعه فيزيكي شهر اقليد با استفاده از روش AHP

Spatial analysis physical development of Eghlid city with using of AHP method in GIS

نگاه فضائي و پايدار، از مباني اوليه و اجتناب ناپذير برنامه ريزي توسعه كالبدي شهرها مي باشد. در راستاي اين رويكرد، و بنا بر ضرورت هاي اجتماعي، اقتصادي و طبيعي، توسعه فيزيكي- كالبدي شهر اقليد مورد بررسي قرارگرفت. شهر اقليد به دليل قرارگرفتن در يك محيط كوهستاني و فعال زمين ساختي و زمين ريخت ساختي، نياز مبرم به يك برنامه ريزي دقيق و مستمر جهت هدايت و برنامه ريزي توسعه آتي و بهبود وضعيت فعلي شهر دارد. در همين راستا هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوي مناسب توسعه فيزيكي شهر مي باشد كه در محدوده حريم قانوني، اقدام به شناسايي عوامل موثر در توسعه شهر و معرفي آنها به عنوان معيارهاي مورد بررسي در سيستم اطلاعات جغرافيايي و مدل AHP نموده است. روش تحقيق تركيبي از روشهاي توصيفي- اسنادي، تحليلي، علٌي و كمٌي است و از روش ميداني- اسنادي براي جمع آوري اطلاعات مورد نياز استفاده شده است. نتايج حاصل از تحقيق حاضر نشان مي دهد كه عوامل طبيعي در شكل­ دهي شهر اقليد موثر بوده و الگوي خطي شهر اقليد، حاصل تاثير عوامل و موانع طبيعي بوده است. در نقشه نهايي حاصل از فرايند مدل AHP ، اراضي واقع در حريم شهر به پنج طيف «بسيار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و خيلي نامناسب» طبقه بندي شده­اند. نهايتا اراضي داخل شهر كه قابليت توسعه دارند به عنوان اولويت اول، اراضي بلا­فصل شهر كه در طيف «متوسط» تا «بسيار مناسب» واقع شده­اند در اولويت دوم و اراضي منفصل شهر كه در طيف «متوسط» تا «بسيار مناسب» قرار مي­ گيرند در اولويت سوم جهت توسعه فيزيكي- كالبدي شهر اقليد پيشنهاد مي شوند

Spatial and stable view is the main and inevitable principle of city physical development progmming. Along this approach، and because of social، economic and natural requirements، we studied the physical development of Eghlid city.The development of Eghlid city is limited because of being located in a closed mountainous location. Indeed، negative and destructive consequences follow improper programming and leading of Eghlid city physical development. However in many of today cities these consequences manifest in many forms including different disturbances، unbalance and balance between users، instability and social and biological disturbances، is progressively evident.Because the Eghlid city is located in mountainous area and land constructive active and shape constructive land، necessarily requires a specific and continuous programming in order to lead and program future development and current status improvement. In this regard the current research identifies the effective elements in city development in order to provide proper model of city physical development and introduce them as study parameters in geographic information system and AHP model. The research method is a combination of analysis، casual and quantity documentary – description methods and we used field-evidence method in order to collect required data.The results from the current research show that the natural elements are effective in forming Eghlid city and the linear pattern of Eghlid city، is the product of parameters and natural obstacles. The final map of AHP model process shows that the ecological capacity and biological notions of agricultural lands، gardens and near jungles of cities from one side and the limitations from being mountainous، closeness to sills، uneven land، and improper slopes and also special pattern of water paths existing from another hand، are big features and obstaclels in the way of physical development of this town. According to composing weigh layers and providing outcome map that is the result of AHP model process، the lands near the city are classified into five classes(very goog، good، average، bad، and very bad). Finally the lands inside the city that are potential to development are the first priority، theadjacent lands that are in average and very good classifications are the second priority and the adjacent lands that are in average to very good classifications are in third priority in order to physical development of Eghlid city.