مرحله تصميم گيري براي كفايت ادله اثباتي در الگوهاي تحقيقات مقدماتي ايران و آمريكا

در الگوي دادرسي كيفري ايران و آمريكا در مرحله تحقيقات مقدماتي، روشهاي متفاوتي براي اعلام كفايت ادله اثباتي عليه متهم و ارسال پرونده به دادگاه اعمال مي‌گردد. در ايران، به عنوان يكي از الگوهاي داراي بازپرس، مقام متصدي تحقيقات و جمع‌آوري دلايل، يعني بازپرس يا دادستان، شخصاً راجع به كفايت ادله اثباتي تصميم‌گيري كرده و نيز براي ارسال پرونده به دادگاه لازم است بر اساس ضابطه اثبات امر، «فراتر از هر شك معقول» تمام دلايل جمع‌آوري شوند. اما در آمريكا به عنوان يكي از الگوهاي بدون بازپرس، اين مهم در اختيار نهادهاي قضايي ديگري شامل قضات دادگاههاي بخش و يا هيأت منصفه عالي قرار دارد و ضابطه «دليل معقول» بر پايان مرحله تحقيقات مقدماتي حاكم است. الگوي ايراني از جهت نخست (مقام تصميم گيرنده) مناسب‌تر است. چرا كه اين امر موجب تمركز بيشتر در مرحله تحقيقات مقدماتي و جلوگيري از اطاله دادرسي خواهد بود. اما الگوي آمريكايي از جهت دوم (ضابطه حاكم)، مناسب‌تر است. چرا كه موجب كوتاه‌تر شدن مرحله تحقيقات مقدماتي و طولاني‌تر شدن مرحله محاكمه خواهد بود. جايي كه متهم امكان دفاع مناسب‌تر از خود را خواهد داشت