حق خوشبختي در جبران حقوق طبيعي جانبازان و ايثارگران

حق بر شادكامي از جمله حقوق طبيعي انسان است. از آنجا بخش مهمي از حق بر سعادت، شادكامي و كمال انسان زماني محقق مي‌شود كه فرد از تماميت و سلامت قواي جسمي و روحي لازم برخوردار باشد، بنابراين حقوق طبيعي هيچ‌كس نمي‌تواند ناديده انگاشته يا منبع و منشأ آن معدوم شود. بيان بالا فرضيۀ اصلي نوشتار حاضر است. از اين جهت مفروض ما اين خواهد بود كه حقوق طبيعي هر انساني بنيان طبيعي سعادت و شادكامي او را فراهم آورده است و خلل در اين حقوق از طريق تجاوز به حقوق او يا سد موقت استفاده از آن يا ايجاد آسيب دائمي به منبع تغذيۀ آن كه درون آدمي به شكل قوانين طبعي، فطري و غريزي وجود دارد، منجر به لزوم جبران مضاعف مي‌شود. در برخي شرايط چون وضعيت اخير، دولت به نمايندگي از جامعه بايد از طريق تبعيض مثبت به تدارك مادام‌العمر ضرر در حقوق طبيعي قرباني بپردازد. درنظرگرفتن اين امتياز خاص براي آنان كه به خاطر سعادت عمومي ايثار كرده‌اند از دو طريق حقوق بشر و حقوق شهروندي قابل اثبات است. اين مقاله با محوريت مجاهدان و ايثارگران در جنگ ايران-عراق تدوين شده است.