تبارشناسي پيوند كيفر و قدرت در نظام حقوقي ايران

Genealogy of Relation between Punishment and Power in the Legal System of Iran

مطالعات مرسوم حقوق كيفري در ايران اغلب مجازات ها را به عنوان ابزارهايي براي تحقق اهداف از پيش تعيين شده مورد توجه قرار مي دهند. كاركردهاي اجتماعي كيفر در اين نگرش عموما به دست فراموشي سپرده مي شوند. در مقابل مجازات بيش از آنكه يك ساختار انتزاعي صرف و يا ابزاري براي تحقق اهداف از پيش تعيين شده باشد؛ نهادي اجتماعي است كه كاركردهايي پنهان و آشكار در ارتباط با ديگر پديدارها و نيروهاي موجود در جامعه دارد. توليد و تداوم قدرت در شمار كاركردهاي نه چندان آشكاري است كه واكنش هاي كيفري بر عهده دارند؛ كاركردي كه حقوق كيفري به معناي مرسوم خود كمتر به آن مي پردازد. در حقيقت، واكنش هاي كيفري همواره در شمار كارآمدترين روش هاي اعمال اقتدار دولت ها قرار داشته اند. به همين علت دگرگوني در ماهيت قدرت، زمينه را براي تغيير در شيوه هاي اعمال آن و از جمله مجازات ها فراهم مي آورد. تبارشناسي اشكال قدرت در ايران نشان مي دهد كه پيوسته پيوندي ناگسستني ميان شيوه هاي اعمال قدرت و واكنش هاي كيفري وجود داشته است. تنها در سايه ي مطالعه اي تبارشناسانه است كه مي توان دريافت مجازات صرفا واكنشي اخلاقي در برابر تبهكاري نيست، بلكه يك فناوري عقلاني است كه در قالب اقتصاد تنبيه قابل فهم خواهد بود. اين پژوهش با بهره گيري از رويكردي تبارشناسانه نشان مي دهد كه چگونه واكنش هاي كيفري به منزله ي شيوه هايي براي تداوم گفتمان هاي قدرت در ايران مورد استفاده قرار گرفته اند.

Studies about punishment in Iran often see penal reactions as tools for achieving abstract and Philosophical goals. In these, social functions of punishment are ignored. In contrast, punishment is social institution that has hidden and obvious functions in relation with other social phenomena. Producing and continuing of power is one of hidden functions of punishment. Penal reactions are amongst effective methods of imposition of power. For this reason, changes in the shape and nature of power cause changes in the shapes of penal reactions. Genealogy of power in Iran shows that there are deep connections between punishment and power. With a genealogical study we can find that punishment is not just moral response to criminality, but a rational technology for production and continuation of power. This research with a genealogical method shows that how punishment was used to continuation of power discourse in Iran.