پراكنش فرهنگ اروك و چگونگي برهم كنش هاي فرهنگي و سياسي آن با سنّت فرهنگي كورا- ارس

در هزارۀ چهارم پيش از ميلاد، با پيچيده تر شدن جوامع و شكل گيري فرهنگ اروك و مكانيسم هاي پيچيده اقتصادي و اجتماعي ميان جوامع اروكي و جوامع هم زمان اين فرهنگ، با شكل متفاوتي از تعاملات فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي در جنوب و شمال بين النهرين تا آناتولي و سوريه مواجه مي شويم. مكانيسم هاي دقيق اين پراكنش و چگونگي تأثير و تأثرات بين فرهنگي در اين دوره، باوجود مطرح شدن فرضيه هاي متفاوت، همچنان در پردهاي از ابهام باقيمانده است. از طرف ديگر، هم زمان با فاز انتهايي گسترش اين فرهنگ در مناطق شمالي تر، سنت فرهنگي كوراارس در منطقه ي قفقاز با ساز وكار متفاوتي در بخش ديگري از خاورميانه به خصوص ايران شروع به پراكنش مي كند. در اين ميان، در بخش هايي از حوضه هاي جغرافيايي مانند شرق آناتولي و غرب ايران، در بعضي از محوطه ها ما با برهم كنش اين دو فرهنگ با هم مواجه مي شويم. بررسي سازوكار پراكنش فرهنگ اروك و چگونگي تعامل اين فرهنگ با سنت فرهنگي كوراارس در اين حوضه هاي برهم كنش به ويژه در ايران، موضوعي است كه در اين مقاله به آن پرداخته شده است.