برج سازي و كاركردهاي آن در لرستان دوره رضاشاه (1300- 1312 ش.)

لرستان به عنوان منطقه كوهستاني صعب العبور با بافت اجتماعي عشايري، مقارن با برآمدن رضاشاه همچون ديگر مناطق كشور ناامن بود. رضاشاه در راستاي تحقق سياست ها و برنامه هاي خود به ايجاد امنيت در اين منطقه از طريق نيروي نظامي پرداخت. ازآنجا كه اجرا و توفيق عمليات نظامي در گرو استفاده از ابزارهاي مختلف به ويژه استحكامات نظامي بود، ساخت برج به عنوان يك سازه نظامي مورد توجه قرار گرفت. اين مقاله درصدد است تا با شيوه توصيفي- تحليلي، ضمن تبيين استفاده نيروهاي نظامي از برج و برج سازي در لرستان، اهداف رضاشاه از اين اقدام را مورد بررسي قرار دهد. يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه رضاشاه در راستاي تحقق اهداف خود در حفاظت از راه ها و راه سازان، اخذ عوارض راه ها، ابلاغ فرامين و گزارش هاي منطقه و حفظ دستاوردهاي خود به ساخت برج در لرستان روي آورد. بر اين اساس، از آغاز پيشروي ارتش در لرستان تا استقرار كامل امنيت در منطقه (از سال 1300 تا 1312) در طي سه مرحله، برج هاي زيادي در لرستان به ويژه در ارتفاعات واقع درحاشيه راه ارتباطي تهران- خوزستان و مسيرهاي تردد عشاير احداث گرديد.