مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي نقش و جايگاه خاتون هاي ايلخاني در عرصه هاي نظامي

چكيده فارسي :

در عصر حكومت ايلخانان مغول در ايران، زنان خاندان حاكم فرصت حضور بيشتر و پررنگ تري را در صحنه هاي سياسي و اجتماعي پيدا كردند. در چنين شرايطي كه ريشه در سنت هاي قومي اين حاكمان داشت، مادران و همسران ايلخانان از نقش قابل توجهي در امور مختلف حكومتي اعم از تعيين جانشين، عزل و نصب هاي سياسي- ديواني برخوردار شدند. در اين ميانيكي از عرصه هاي كمتر شناخته شده نقش آفريني زنان درباري، ميزان حضور و تاثيرگذاري آنان در امور مرتبط با سپاه يا به بيان امروزي مسائل نظامي ـ امنيتي است. با توجه به بنياد و كاركرد نظامي حكومت ايلخاني و اهميت سپاه در اين دوره و تداوم برخوردهاي نظامي در طول حيات آنها جاي اين پرسش هست كه جايگاه و چگونگي حضور زنان خاندان حاكم در عرصه نظامي و مسائل مرتبط با آن همچون جنگ هاچگونه بوده است؟به همين جهت پرسش درباره چگونه و حدود اين حضور و تاثيرگذاري، محور اصلي مقاله حاضر قرار گرفته است تا با استفاده از روش توصيفي - تحليلي ابعاد موضوع مورد كنكاش قرار گيرد. اين بررسي نشان مي دهد نقش آفريني زنان خاندان حاكم دوره ايلخاني در عرصه هاي نظامي ـ امنيتي ابعاد و پيامدهاي گوناگوني داشته است كه از همراهي روحيه بخش با ايلخان مغول در لشكركشي ها و مشاركت در تصميم گيري هاي نظامي تا برافروختن جنگ يا جلوگيري از بروز آن و برقراري صلح را در بر مي گرفت.