اسلوب نگارگري ساز؛ غنيمتي از غنايم چالدران

Saz Miniature Style; a Spoil of Chaldoran’s Trophies

سقوط تبريز، پس از شكست چالدران (920ق/ 1514) زمينه ي به تاراج رفتن بخش اعظمي از ثروت هاي مادي و معنوي تختگاه صفويان را فراهم نمود. در اين بين، بخش قابل توجهي از نخبگان هنري تبريز به اراضي عثماني مهاجرت داده شدند. اين مهاجرت اجباري امكان انتقال دستاوردهاي مكتب نگارگري تبريز صفوي، ميراث دار مكاتب هنري هرات، جلايري، تركمن، به مكتب استانبول را ايجاد كرد. برخي از اين نگارگران، همچون شاه قلي نقاش و شاگردان او، با عملكردي بسيار موثر موجب آفرينش و قوام يابي سبك نويني در مكتب استانبول، موسوم به سبك ساز، شدند. اين پژوهش بر آن است ضمن بررسي حادثه تاريخي انتقال نگارگران مكتب تبريز به استانبول، به مطالعه نقش اين هنرمندان در ايجاد تحول در هنر نگارگري عثماني بپردازد.

The fall of Tabriz after the loss at Chaldoran (1514 AD. / 920 AH.) paved the way for looting the major part of material and moral wealth of Safavid capital. Meantime, considerable number of artist elites of Tabriz had been transplanted to Ottoman territories. This compulsory migration transmitted the accomplishments of Safavid Tabriz Miniature School, the heir of artistic schools of Herat, Jalayerids, and Turkmen to the Istanbul School. Some of these miniaturists such as Sha Quli, the painter, and his students had created and flourished a new style called Saz. This research will review the historical events which are related to the transmission of Tabriz School miniaturists into Istanbul and study the role of these artists in formation of an evolution in the Ottoman miniature art.