رويكرد محمدامين رياحي به مقوله ي زبان فارسي و فرهنگ ايراني

ضرورت تكوين هويت ملي جديد، از مسائلي بود كه براي تجددگرايان دوره ي قاجار به ويژه پس از انقلاب مشروطه مطرح شد و در قالب پژوهش در گذشته و با محوريت تاريخ و زبان به عنوان دو مقوله ي فرهنگي و تمدني جلوه يافت. محمدامين رياحي نيز از جمله پژوهش گراني بود كه دغدغه ي پژوهش در مقوله هاي فرهنگي ـ تمدني ايران داشت. اين پژوهش بر محور اين پرسش بنا شده كه مساله ي فرهنگ و زبان در پژوهش هاي رياحي چه جايگاهي داشته است؟ از رهگذر بررسي آثار رياحي مي توان چند مولفه ي برجسته در انديشه ي او دريافت كرد؛ محوريت فرهنگ ايراني و زبان فارسي؛ به گونه اي كه با وجود ارتباط قسمتي از پژوهش هاي رياحي با حوزه ي عثماني، دغدغه ي عمده ي او در اين پژوهش ها، زبان فارسي و گستره ي نفوذ فرهنگ ايران است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد رياحي با اين كه تعلق خاطر مشخصي به متون كهن فارسي دارد، يكي از نمايندگان پيش رو نگرشي است كه به درك معتدلي از ضرورت بازانديشي در زبان فارسي باور داشت. رياحي توانست نسبت متعادلي ميان اهميت و اصالت زبان متون كهن و ضرورت بازانديشي در زبان فارسي براي پاسخ به مقتضيات زمانه برقرار كند.