واكاوي تغييرات مفهومي هنر اسلامي در مجموعه هاي موزه اي

Review on the Conceptual Changes of Islamic Art in the Museum Collections

از آنجا كه نخستين مجموعه هاي هنر اسلامي از اواخر قرن هجدهم تا قرن بيستم در اروپا و سپس در آمريكا شكل گرفت، درك ما از هنر اسلامي متاثر از ميراث و گفتمان هاي مسلط نمايشگاه هاي موقت و مجموعه هاي دائمي هنر اسلامي در غرب و رويكردهاي اين موزه ها است. در پژوهش حاضر، كه با روش توصيفي ـ تحليلي و بهره گيري از منابع اسنادي و كتابخانه اي صورت گرفته است، تلاش شده تا چگونگي چرخش معناي هنر اسلامي را در سير تاريخي موزه هاي نخستين آشكار شود. در اين پژوهش، با تحليل متون مرتبط با مجموعه هاي هنر اسلامي، سه گفتمان مسلط شرق شناسانه، تاريخ هنر در غرب و مطالعات بينافرهنگي در موزه ها معرفي مي شوند و پيامدهاي تسلط اين سه گفتمان در بازتوليد مفهوم هنر اسلامي بررسي خواهد شد. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه تسلط رويكردهاي يادشده در سير تاريخي موزه هاي هنر اسلامي به چرخش معنا و معرفي آثار اسلامي به عنوان «كالاي مادي»، «هنر» و «كالاي فرهنگي» و انتساب ارزش هاي متفاوت به هنر اسلامي منتهي شده است.

Since the first sets of Islamic art collections were formed in Europe and then in America from the late eighteenth to the twentieth century, our understanding of Islamic art is influenced by the dominant heritage and discourses of temporary exhibitions and permanent collections of Islamic art in the West and the approaches of these museums. The present study, which is based on descriptive-analytical method and documentary and library resources attempts to reveal how the meaning of Islamic art is turned in the historical course of the early museums. In this research, by analyzing texts related to Islamic art collections, three dominant Orientalist discourses, art history in the West, and interdisciplinary studies in museums will be introduced and the implications of these three discourses on the reproduction of the concept of Islamic art will be examined. The findings of the research show that the domination of the approaches mentioned in the historical course of Islamic art museums has led to the rotation of meaning and the introduction of Islamic works as material goods, art and cultural goods and the assignment of different values to Islamic art.