ارزيابي فعاليت و توان لرزه‌زايي گسل تبريز و برآورد تلفات انساني كلان‌شهر تبريز با فن‌آوري سنجش ‌از دور و GIS

Activity and Seismic Power of Tabriz Fault and Casualties in Tabriz Metropolitan, the Assessment by Remote Sensing and GIS Techniques

گسترش كلان‌شهر تبريز در حريم گسل، احتمال بروز خطرات زمين‌لرزه‌ را افزايش داده است. با توجه به اهميت موضوع، اين پژوهش سعي دارد با استفاده از فن‌آوري سنجش ‌از دور و GIS به ارزيابي فعاليت‌ و توان لرزه‌‌زايي گسل تبريز و برآورد تلفات انساني در كلان‌شهر تبريز بپردازد. براي دستيابي به هدف، تصوير ماهواره‌اي سنجنده ASTER در محيط نرم‌افزار ENVI5.3 پردازش و شواهد فعاليت گسل تبريز بررسي شد. توان لرزه‌زايي گسل تبريز با مدل‌هاي تجربي تعيين شد. تلفات انساني كلان‌شهر تبريز به روش متناسب با شرايط لرزه‌خيزي و بافت عناصر شهري كشورمان برآورد شد. انحراف آبراهه‌‌ آجي‌چاي، پرتگاه گسل، پشته‌هاي فشاري و پديده‌‌ عدسي‌ شكل مهم‌ترين شواهدي هستند كه در تفسير فعاليت گسل تبريز بر روي تصوير ماهواره‌اي مورد توجه قرار گرفتند. بر اساس نتايج مدل‌هاي تجربي، گسل تبريز توان ايجاد زمين‌لرزه‌هايي به بزرگي ميانگين 6/8 ريشتر را دارد. با فرض وقوع زمين‌لرزه‌اي مطابق سناريوي فعاليت لرزه‌اي گسل تبريز، از كل جمعيت 1605884 نفري كلان‌شهر تبريز (سرشماري سال 1390) به تعداد تقريبي 1252589 نفر تلفات شب‌هنگام شامل 658412 نفر مردگان و 594177 نفر مجروحان در شرايط تخريبي كامل ساختمان‌ها برآورد شد.

Physical expansion of Tabriz metropolitan increases the possibility of earthquakes risks. Given the importance of this issue, this research is trying to pay to monitor the activities and seismic potential of Tabriz fault and the estimates of casualties in Tabriz metropolitan using remote sensing and GIS techniques. To achieve this goal, ASTER satellite image was processed in ENVI 5.3 software. Fault seismic potential is determined with empirical models and average calculations were used as the basis for assessment. The casualties are determined in accordance with the terms of seismicity and structure of our country urban elements, respectively. Based on visual interpretation of satellite data, along Tabriz fault are exposed geomorphic changes that reflect the tectonic activity is in the range of Tabriz metropolitan. Tabriz fault evidences examples of diversion of watercourse Ajichai, cliffs and lens shape phenomenon are most important that have been considered in the interpretation of the activities on satellite images. Based on empirical models, be created in Tabriz fault earthquakes is average of magnitude 6.8 on the Richter scale. Assuming earthquake seismic activity according to Tabriz fault scenario, the total population of about 1605884 of the Tabriz metropolitan was estimated approximate number 1252589 casualties consist of 658412 people dead and 594177 people injury at night