بررسي آثار طرح صدور سند مالكيت اماكن بر توسعه سكونتگاه‌هاي روستايي (مطالعه موردي: شهرستان اقليد)

در ايران با وجود سابقه زياد در زمينه‌ پيدايش سكونتگاه‌هاي روستايي، مسأله مالكيت در ادوار مختلف تأثيرات زيادي را بر جوامع روستايي بر جاي گذاشته است، اما با اجراي طرح صدور سند مالكيت اماكن روستايي اميد مي‌رود كه اين نابه‌ساماني‌ها حداقل در حوزه‌ بافت كالبدي روستا كاهش پيدا نمايد. ناحيه مورد مطالعه با برخورداري سابقه‌ ديرينه در زمينه‌ سكونت­گزيني در داخل فلات ايران از دهه‌ 1380 شاهد اجراي طرح و پيامدهاي آن در زندگي روستاييان بوده است. هدف از اين تحقيق مطالعه‌ آثار اجتماعي، اقتصادي و كالبدي طرح صدور سند مالكيت اماكن روستايي در شهرستان اقليد مي‌باشد. روش تحقيق در اين مطالعه، از نظر هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي- تحليلي است. جامعه‌ي آماري تحقيق 10 روستا با 3270 خانوار جمعيت مي‌باشد كه بر اساس فرمول كوكران 247 پرسشنامه به ­روش تصادفي سيستماتيك در منطقه گردآوري شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه رابطه‌اي نسبتاً مناسب بين طرح صدور سند مالكيت اماكن روستايي و تغييرات در ابعاد اجتماعي، اقتصادي و كالبدي در سطح روستاهاي منطقه با آماره 0/364 تا 0/592 وجود دارد. شدت تأثير متغير طرح صدور سند مالكيت اماكن روستايي بر تغييرات زندگي روستاييان 325/0 برآورد شده است. افزايش سرمايه‌‌گذاري در روستاها بيشترين تأثير را با ضريب 34/5 درصد در شكل‌گيري انواع تغييرات در زندگي روستاييان داشته است. طرح صدور سند اماكن روستايي داراي اثرمستقيم 0/32 بر روي بعد اقتصادي و اثر مستقيم 0/50 بر بعد كالبدي در زندگي روستاييان مي ­باشد. با توجه يافته‌ها، راهكارهايي شامل معافيت هزينه اجراي طرح براي طبقات اجتماعي خاص، تهيه بانك اطلاعات جامع از املاك روستايي و مديريت آن توسط دهيار و غيره پيشنهاد شده است.