پهنه بندي ميزان آسيب پذيري شهر سنندج ناشي از زلزله با استفاده از دو مدل تحليل سلسله مراتبي و مدل تاپسيس

Zoning of the Vulnerability of Sanandaj City Using AHP and TOPSIS Models

فاجعه زلزله براي توسعه جامعه يك تهديد بزرگ محسوب مي ­شود و متغيرهاي محيطي بر ميزان آسيب­ پذيري ناشي از آن تأثير مي­ گذارند. هدف اين مقاله پهنه ­بندي ميزان آسيب ­پذيري ناشي از زلزله در شهر سنندج بر اساس متغيرهاي تأثيرگذار است. در اين راستا، نقشه نهايي پهنه ­بندي آسيب ­پذيري طبيعي منطقه و معيارهاي كالبدي (كيفيت سازه ­ها، تراكم، كاربري، كيفيت بر اساس مصالح مصرفي، فاصله از معابر اصلي و فرعي، فاصله از مراكز درماني، آتش ­نشاني و فرودگاه) و معيارهاي اجتماعي تأثيرگذار مورداستفاده قرار گرفتند. معيارهاي اجتماعي موردبررسي واقع‌شده است. متغيرها كه مجموعاً 15 معيار هست در سيستم اطلاعات جغرافيايي به لايه ­هاي اطلاعاتي تبديل شدند سپس با استفاده از دو مدل تحليل سلسله مراتبي و تاپسيس همپوشاني انجام گرفت. در نهايت، ميزان آسيب ­پذيري در پنج گروه از آسيب ­پذيري بسيار كم تا بسيار زياد طبقه ­بندي شد. با مقايسه نتايج دو مدل، مشخص گرديد كه پهنه­ هاي آسيب­ پذيري، تقريباً مشابه همديگر هستند با اين تفاوت كه بر اساس مدل تحليل سلسله مراتبي، مناطق داراي آسيب­ پذيري بسيار زياد، داراي درصد و پراكندگي كم­تري نسبت به مدل تاپسيس است. هم­چنين، مطابق با مدل تحليل سلسله مراتبي بيش­ترين پراكندگي در نواحي با آسيب ­پذيري بسيار كم رخ‌داده است. درحالي‌كه طبق مدل تاپسيس نواحي با آسيب­پذيري متوسط بيش­ترين وسعت را دارا است. مطابق با هر دو مدل مذكور مشخص شد نواحي داراي بيش­ترين آسيب ­پذيري در شمال شهر قرارگرفته‌اند.

Earthquake is a serious threat for society development and its vulnerability is influenced by environmental variables. The damages of earthquakes are reduced by recognizing these variables and area zoning. The aim of this paper is the zoning of earthquake vulnerability of Sanadaj city based on effective variables. For this purpose, the final map of region’s natural vulnerability zoning and skeletal indices and other effective social indices have been used. The variables were changed to layers of GIS and then, overlapping were performed using AHP and TOPSIS models. Finally, the vulnerability was classified in five groups from very low to very high. By comparing the results of these two models, it was revealed that these models had a similar vulnerability but they had a difference in which based on AHP model, the regions with very high vulnerability have little fragmentation in contrast with TOPSIS model. Therefore, according to AHP the most fragmentation was occurred in regions with low vulnerability. While, based on TOPSIS, the regions with average vulnerability have the most extension. According to Both models the most vulnerable areas were in the north of Sanandaj city.