تأثير عصاره گياه كاكوتي بر اختلال ايجاد شده در حافظه فضايي ناشي از تزريق داخل بطني استرپتوزتوسين در رت‌هاي نر

The effect of Ziziphora Tenuior L. Hydro-Alcoholic Extract on Learing and Spatial Memory in Rat Model of Alzheimerיs Disease by Intraventricular Injection of Streptozotocin

چكیده: زمینه و هدف: بیماری آلزایمر از شایع‌ترین بیماری‌های نورودژنراتیو مغز می‌باشد و با اختلال سیگنالینگ انسولین و متابولیسم گلوكز در ارتباط است. گیاه كاكوتی دارای اثرات ضددیابت، آنتی اكسیدان و تقویت كنندگی حافظه است. به همین دلیل، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر عصاره هیدروالكلی گیاه دارویی كاكوتی بر روند پیشرفت بیماری آلزایمر بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، تعداد 42 سر رت نر از نژاد ویستار، با وزن تقریبی 20±270 گرم در5 گروه شامل؛ كنترل، شم، آلزایمر، آلزایمر و سالین و آلزایمر به همراه كاكوتی (3 زیرگروه) تقسیم شدند. جهت ایجاد مدل آلزایمری در رت، داروی استرپتوزوتوسین به درون بطن های مغزی تزریق گردید و پس از آن به مدت 21 روز رت های آلزایمری تحت درمان با عصاره  گیاه كاكوتی(100، 150 و 200 میلی‌گرم بر كیلوگرم) به صورت تزریق داخل صفاقی قرار گرفتند. جهت ارزیابی یادگیری و حافظه از آزمون ماز آبی موریس استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یك طرفه و ­توكی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: تزریق داخل بطنی استرپتوزوتوسین موجب آسیب شدید حافظه گردید. در رت‌های آلزایمری تیمار شده با كاكوتی به مدت 21 روز (100، 150 و 200 میلی‌گرم بر كیلوگرم) در مقایسه با رت‌های آلزایمری، به طور معنی‌داری از كاهش حافظه فضایی پیشگیری شد. در مرحله یادگیری آزمون ماز آبی موریس، رت‌های دریافت كننده عصاره كاكوتی نسبت به گروه كنترل طی زمان و مسافت كمتری سكوی فرار مخفی را پیدا كردند و هم‌چنین 5 روز پس از یادگیری، در فاز یادآوری، زمان بیشتری را در ربعی كه قبلاً سكوی فرار قرار داشت، گذراندند. نتیجه‌گیری: تیمار رت‌ها با عصاره آبی الكلی گیاه كاكوتی از كاهش حافظه فضایی در طی بیماری آلزایمر پیشگیری می‌كند. عصاره این گیاه می‌تواند با تأثیر مثبت بر عملكردهای عصبی موجب بهبود روندهای شناختی گردد و احتمالاً در پیشگیری و درمان برخی از اختلالات عصبی نقش بارزی داشته باشد.  

Abstract: Background and aim: Alzheimer’s disease (AD) is one of the most common neurodegenerative diseases and is closely associated with impaired insulin signaling and glucose metabolism in the brain. Ziziphora tenuior exhibits antidiabetic effects and antioxidant and memory augmenting properties. For this reason, the aim of this study was to investigate the effect of hydro-alcoholic extract of Ziziphora medicinal plant on the progress of Alzheimerʹs disease. Methods: In this experimental study, 42 male wistar rats (270 ± 20 gr) were divided in five groups (n = 6): control, sham, Alzheimer, Alzheimer + saline and Alzheimer + Ziziphora (3 groups). For Alzheimer induction, streptozotocin was injected intracerebroventricular (ICV) and after that, rats received Ziziphora daily (100, 150, 200 mg/kgBW) for 21 days. The Morris Water maze was used for studying the spatial learning memory. Data were analyzed by SPSS software and ANOVA and Tukeyʹs post-test. Results: Intraventricular injection of streptozotocin damaged the spatial memory. Pretreatment of Ziziphora (100, 150, 200 mg/kg; 21 days) significantly (p<0.05) improved the reduced spatial memory in Alzheimerʹs rats. In the learning phase of the Morris water maze test, the rats receiving the extract of Ziziphora in comparison with control group were found the hidden escaped platform in the shorter time and distance. In addition, 5 days after learning, in the recall phase, these rats spent more time in a quarter that placed previously escaped platform. Conclusion: Based on the results, treatment of rats with hydro-alcoholic extract of Ziziphora can help prevent spatial memory loss during Alzheimerʹs disease. The extract of this plant can be improved cognitive processes through positive effects on neurological function and probably had been a significant role in the prevention and treatment of neurological disorders.