كاربرد فرآيند تحليل شبكه‌اي (ANP) در تعيين بهترين كاربري منطقه دركش خراسان شمالي

The Aplication of Analytic Network Process (ANP) in Determining the Best Land Use in Darekhsh Region, Khorasan Shomali

يكي از راه­ كارهاي اساسي جهت نيل به اهداف جنگل داري و به حداقل رساندن بحران­ هاي زيست محيطي، برنامه­ ريزي استفاده از جنگل با در نظر گرفتن توان طبيعي آن براي كاربري مورد نظر است. در اين تحقيق با استفاده از فرآيند تحليل شبكه، معيارهاي اكولوژيك، اقتصادي و اجتماعي، در ساختار BOCR در رويشگاه جنگلي جوزك- دركش خراسان شمالي ارزيابي و اولويت ­بندي شدند. نتايج نشان داد كه زيرشبكه سودها با وزن كل 0/55 در اولويت اول و زيرشبكه ريسك ­ها با وزن كل 0/70 در اولويت آخر قرار دارد. در زيرشبكه سودها اولويت اول مربوط به افزايش درآمد بود و الويت اول زيرشبكه ريسك ­ها را نيز پذيرش اجتماع به­ خود اختصاص داد. از بين معيارهاي استراتژيك نيز معيار اجتماعي وزن بالايي را به­ خود اختصاص داد (0/49) و بعد از آن معيار اقتصادي با وزن 0/31 و اكولوژيك با وزن 0/19 قرار گرفتند. در نهايت نتايج نشان داد كه گزينه ­هاي اكوتوريسم با وزن كلي 0/62، حفاظت با وزن كل 0/19 و گزينه بهره برداري از محصولات فرعي با وزن كل 0/18 به­ ترتيب در اولويت اول، دوم و سوم قرار گرفتند. با توجه به نتايج، عرصه جنگلي مذكور را مي­ توان به­سمت كاربري توريستي سوق داد كه بي ­شك تأثير به­ سزايي در جلوگيري از تخريب تمامي اين عرصه ­ها، اشتغال زايي با جلب مشاركت مردم و ارج نهادن به سياست­ هاي مشاركت هاي مردمي و به ­دنبال آن افزايش در آمد ساكنان منطقه، كمك در جهت جلوگيري از مهاجرت به شهرها و به­ طور كلي توسعه روستاهاي همجوار ناحيه جنگلي را به­ دنبال خواهد داشت.

One of the main strategies to achieve the forestry objective and to minimize the environmental crisises, planning use of the forest by taking a natural ability is for users desired. In this research, using the Analytic Network Process (ANP), the criteria of ecological, economic and social, in the BOCR structure frame work in forest habitat of Jouzk-darekhsh (Northern Khorasan) were evaluated and prioritized. The results showed that the sub network of profits with a total weight of 0.55 is located in first priority and sub network of risks with total weight 0.07 in the last priority. In sub network of earnings, revenue increase was in the first priority and the first priorities of the risks sub network also was allocated public acceptance. Among the strategic criteria also social criteria were to assign high weight (0.49) and then economic criteria weighing 0.31 and ecological with weighting 0.19. Finally the results showed that ecotourism options with a total weight of o.62, protection with a total weight 0.19 and option exploitation of ancillary products with a total weight 0.18 respectively in the priority first, second and third. According to the results, the forest can be pushed to the client-side tourist undoubtedly made an impact in preventing the destruction of all the fields, employment and public participation, public participation and respect for the policies followed by the increase in the residents of the area, helping to prevent migration to urban areas and overall development of villages surrounding the forest area will be followed.