تحليل مزيت رقابتي مكان‌هاي بالقوه براي احداث مراكز درماني با استفاده از روش تحليل فرايند شبكه‌اي نمونه موردي: كلان‌شهرهاي تهران، مشهد و تبريز

Competitive Advantage Analysis of Potential Locations for Healthcare Facility Establishment by Using the Analytical Network Process Case study: Tehran, Mashhad, and Tabriz

در پي افزايش توجه دولت به مقوله سلامت و ايجاد فضاي رقابتي در عرصه ارائه خدمات سلامت، اهميت كيفيت خدمات درماني و سطح انتظارات مردم از سيستم سلامت و درمان نيز در پي ارتقاي استانداردهاي كيفيت زندگي به نحو مؤثري افزايش يافته است. انتخاب مكان مناسب براي راه‌ اندازي يك مركز درماني ازجمله تصميمات استراتژيك است كه بالقوه مي‌تواند تأثيرات پايدار بر عملكرد آن مركز در بلند مدت داشته باشد. معيارهاي تصميم‌گيري متعددي مي‌توانند بر تصميم ارزيابي مكان يك مركز درماني تاثيرگذار باشند كه مي‌بايست به‌صورت توأمان در نظر گرفته شوند. در مقاله حاضر، معيارهاي ارزيابي مكان مناسب براي راه‌اندازي يك مركز درماني جديد در سه شهر تهران، مشهد و تبريز با استفاده از روش دلفي و به‌كارگيري مدل رقابتي الماس پورتر مبتني بر اطلاعات پيمايشي دريافت‌شده از خبرگان ارائه شده است. با توجه به ماهيت مسئله تصميم‌گيري از منظر وجود ارتباطات متقابل مابين معيارهاي تصميم‌گيري ، از روش تحليل شبكه با بكارگيري نرم‌افزار Super Decision براي انتخاب گزينه مناسب استفاده شده است. نتايج حاصل از پياده‌سازي مدل كمي تصميم‌گيري چند معياره در اين تحقيق، حاكي از انتخاب شهر تهران به عنوان مكان منتخب براي راه‌اندازي يك مركز جديد با امتياز 0/722و قرار گرفتن دو گزينه نسبتا همتراز مشهد و تبريز در جايگاه بعدي به ترتيب با امتيازهاي 0/526 و 0/517 است. توسعه زيرساخت‌ها و استفاده از فرصت‌هاي بالقوه گردشگردي در دو شهر مشهد و تبريز به عنوان دو راه‌كار براي ارتقاي جايگاه رقابتي آن‌ها با توجه به يافته‌هاي تحقيق پيشنهاد مي‌شود.

Following the Iranian government's increasing attention to health care issues, a competitive business environment has been enhanced. This has led to increasing in importance of quality of health care service and levels of customer expectation from health care organizations as a consequence of improve of living standards in Iran. Finding a proper location to establish a new healthcare facility is one of the strategic decisions of managing health care facilities. Aforementioned decision could have a long-term impact on the performance of the health care facilities. Multiple criteria such as governmental requirements, business and competitive factors should be considered concurrently in the facility location decision. In this paper, facility location criteria for a new hospital in Tehran, Mashhad, and Tabriz cities based on the Delphi method and the Porter Diamond Competition Model have been determined. According to the nature of the problem, the analytical network process has been adopted to find the best location via considering a relationship between decision making criteria. Obtained results indicate a selection of Tehran as a best location for establishing a new hospital with a rank of 0.722. The other alternatives include Mashhad and Tabriz are standing in the next positions of the ranking without significant difference with ranks of 0.527 and 0.517, respectively. Infrastructure development and potential tourism opportunities usage are recommended based on the obtained results as a solution to improve the competitive position of Mashhad and Tabriz versus Tehran.