تعيين استراتژي‌هاي توسعه پايدار در نفت شهرها (مطالعه موردي: نفت شهر آبادان)

(Assessing Sustainable development strategies in Oil Towns (Case Study: the City of Abadan

در ميان انواع شهرها، شهرهاي استخراجي (نفت) داراي ويژگي‌هاي خاصي ازجمله تمركز بالاي فعاليت‌هاي صنعتي و معدني، آلودگي‌هاي بالاي زيست محيطي و مسائل اجتماعي ناشي از مهاجرت‌هاي شغلي و دوگانگي فرهنگي است كه مي‌تواند مسئله ناپايداري را در ابعاد زيست محيطي، اقتصادي، اجتماعي- فرهنگي و كالبدي در محيط اين نوع شهرها به وجود آورده يا تشديد نمايد. به همين دليل توجه به پايداري توسعه شهرهاي نفتي و تنوع‌بخشي به اقتصاد آن بر اساس اتخاذ رويكردها و الگوهاي مناسب توسعه شهري ضروري به نظر مي‌رسد. روش تحقيق تلفيقي از روش كمي و كيفي است كه از طريق ابزار پرسشنامه، مطالعات اسنادي و كمي سازي عوامل استراتژيك انجام شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد آبادان به‌عنوان شهري وابسته به نفت با چالش‌هاي استراتژيك ميان هزينه و منافع روبه‌روست. كهاقتصاد تك بعدي يا عدم تنوع اقتصاد شهري وابستگي اقتصاد آن به منابع تجديد ناپذير با فرايند تهي سازي روزافزون از مهم‌ترين ضعف‌ها و تهديدهاي آن است و در مقابل ظرفيت‌هاي بالاي توسعهمنطقه آزاد تجاري- صنعتي آزاد اروند كنار، مرز آبي با كشورهاي حاشيه خليج‌فارس جهت مبادله تجاري و بازرگاني و خدماتي و توسعه گردشگري از مهم‌ترين نقاط قوت‌ها و فرصت‌هاي فراروي شهر در مسير توسعه متوازن و پايدار شهري به شمار مي‌آيند. از اين رو بر اساس برآيند تلفيق اهميت مجموعه عوامل داخلي و عوامل خارجي مؤثر بر توسعه پايدار شهري راهبرد تنوع به‌عنوان مهم‌ترين و اصلي‌ترين سناريوي قابل تأكيد و توجه براي اين شهر با تخصيص مجدد منابع، بهره‌گيري از نقاط قوت و فرصت‌هاي براي رفع و كاهش تهديدات فراروي شهر نفت‌خيز آبادان است.

Among the various cities, extractive towns have special features, including a high focus on industries and mining activities; high environmental contaminants and social problems caused by the occupational migration, and cultural duality that could be the issue of instability in the environmental, economic, social - cultural and physical aspects created or exacerbated. To this end, considering the oil urban sustainable development and diversification of its economy by adopting approaches and Suitable patterns of urban development seem necessary. The results indicates that Abadan as an oil dependent-city faces strategic challenges between costs and benefits. One-dimensional and non-diversified urban economy, its economic dependence on non-renewable resources and growing depletion process are among its main weaknesses and threats. High potential for development and growth of Arvand free trade-industrial zone, maritime boundary with Littoral of Persian Gulf states to trade, commerce and services and tourism development are considered as the most important strengths and opportunities in the balanced and sustainable urban development process. Therefore, according to the resultant compilation, among the importance of internal and external factors affecting sustainable urban development, diversification Strategy is considered as the most important and most basic scenario for this city by reallocation of resources, taking advantage of the strengths and opportunities to eliminate and reduce the processing threats of Abadan oil city.