شوراي اسلامي شهر و جايگاه آن در ارتقاء حقوق شهروندان (نمونه مورد مطالعه: شوراي اسلامي شهر تهران)

(Assess the position of the Islamic Council of the realization of citizens' rights (Case study: Tehran City Council

شهر و هر محيط زندگي مدني واجتماعي ، با شهروندان معني پيدا مي كند. رابطه شهروندي با مديريت شهري از جمله مسائل و موضوعات مهمي است كه در حوزه مديريت شهري در جهان مورد توجه قرار گرفته است. شهرها از جمله مراكز سكونتي هستند كه براي ايفاي نقش­هاي متعدد به افرادي در عرصه ­هاي سياسي و اجتماعي نياز دارند. نقش دادن به افرادِ متفاوت عرصه شهري از جمله دولت، مردم، نهادهاي مدني و قانون­گذار باعث ايجاد وظايف متقابل و دو سويه بين شهروندان و اداره­ كنندگان امور در راستاي رسيدن به حقوق شهروندي، در سطح ملي و محلي شده­است. شوراهاي اسلامي شهر از نهادهاي مدني حاكميت است كه وظيفه تحقق حقوق شهروندي را در حوزه شهر و استان بر عهده دارد. در اين راستا پژوهش حاضر به بررسي و تحليل عملكرد شوراي شهر تهران در تحقق حقوق شهروندي مي­پردازد. نوع پژوهش، كاربردي و به لحاظ روش، توصيفي – تحليلي است. گردآوري اطلاعات به دو صورت كتابخانه ­اي – اسنادي و پيمايشي – ميداني و با روش پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماري پژوهش، شامل 150 نفر از كارمندان شوراي اسلامي و 384 نفر از شهروندانِ شهر تهران است. براي انجام آمار‌هاي توصيفي و آمار استنباطي مطالعه حاضر از نرم افزار SPSS و آزمون تي و رگرسيون خطي استفاده شده‌است. نتايج پژوهش نشان مي­دهد، شهروندان شهر تهران ميزان عملكرد شوراي شهر خود را نيز به دليل نداشتن سازو كار مناسب جهت نظارت بر امور شهري و تحقق حقوق شهروندي كمتر از حد ميانه مي­دانند. نتايج آزمون رگرسيون خطي نيز نشان مي­دهد، در هر يك از معيارهاي متغيير وابسته حقوق شهروندي، مؤلفه­ هاي سازنده عملكرد شوراي شهر بيشترين تأثيرگذاري خود را بر معيارهاي حقوق اجتماعي، حقوق مدني (منفي و معكوس) و در نهايت حقوق سياسي تأثير مثبتي دارد. لذا فراهم آوردن سازوكارهاي مناسب جهت تحقق بهتر معيارهاي مذكور در شوراي اسلامي شهر تهران، كمك شاياني به ايفاي نقش هر چه بهتر اين نهاد در تحقق حقوق شهروندي، شهروندانِ تهراني خواهد كرد.

Today, the relationship between urban management and citizenship is one of the most important issues discussed in the field of urban management. Cities are the residential centers which require human forces at political and social area to play multiple roles. Assigning roles to various people at urban area including government, public, civil and social organizations create mutual commitments for the citizens and administrators to meet the civil rights at national and local level. City councils are the civil organizations of the government, the task of which is to meet the civil rights at city and state level. Accordingly, the present study examines and analyzes the performance of city councils to meet civil rights. This is an applied descriptive-analytical study. Data were collected based on document and filed-based survey method using a questionnaire. Population of the study included 150 of employees working at city councils and 384 of citizens at Tehran. SPSS software was used to perform descriptive and inferential statistics applying t-test and correlational regression. Findings of the study indicated that citizens rated the performance of city councils as low due to lack of proper monitoring mechanisms on civil affairs and civil rights. Results of correlation using regression indicated that the performance of civil council had the highest effect on social rights, civil rights (negative and reverse) and finally political rights (positive) among other civil right factors. Therefore, providing proper mechanism to meet the aforementioned factors at city councils of Tehran would contribute to better role playing of the organization to meet the civil rights of the citizens and improve the life quality of citizens at Tehran.