تأملي بر جامعه‌ طبقاتي عصر ساساني و تداوم آن در قرون اوليه اسلامي (با تكيه بر خاندان بختيشوع)

ReflectiononClassified Society ofSassanid Periodand Its Continuationduring theEarly Centuries of Islam (With Emphasis onBukhtishuDynasty)

در دورة ساسانی جامعة ایران به طبقات گوناگونی تقسیم شده بود. هر چند در بسیاری از منابع از ممكن ‌نبودن تحرك طبقاتی در این دوره سخن رفته است‌، اما شواهدی مبنی بر امكان تحرك و ارتقای طبقاتی وجود دارد. هم‌چنین، به ‌‌نظر‌ می‌رسد كه جامعة طبقاتی عهد ساسانی بیش‌تر به ‌‌منظور تخصص‌‌گرایی و هویت خاص هر طبقه مطرح بوده است. این موضوع سبب می‌‌شد مشاغل در خاندان‌‌ها موروثی شود و فرزندان تجارب نیاكان و پدران خود را به ارث برند و آن ‌‌‌‌را به نسل‌‌های بعد از خود انتقال دهند. این امر تا حدودی در دورة اسلامی نیز (مانند موروثی‌ بودن پزشكی در خاندان بختیشوع) حفظ شد. هدف از نگارش مقالة حاضر، با استناد به منابع و با روش تحلیلی، شرح و بسط موارد پیش‌گفته است.

During Sassanidera, Iranian societyhad beenclassified intodifferentclasses. Although in some resources the likelihood of social class promotion has been refuted, there are somepieces of evidence confirming the possibility of moving from one class to another. Moreover, it seems that the classified society of Sassanid era was largely characterized by the professionalization and distinctive identity of each social class .This made the professions be transmitted to children in the families. Having inherited their ancestors’ experiences, they also transmitted them to next generations. This transmission process was also extended tothe early Islamic period (like medicine running in the Bukhtishudynasty). The present paper aims at elaborating on and explicating the issue through adopting a descriptive-analytic research method and referring to resources.