مطالعه‌ي ارتباط بين سرمايه‌ي اقتصادي و پايگاه اجتماعي با مصرف غذاهاي غيرخانگي در شهر تبريز

A Study of Relationship between Economic Capital, Social Status, and Consumption of Food Away from Home in Tabriz City

غذاهاي غيرخانگي به عنوان بخشي از تجارب غذايي، با توجه به ابعاد اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي متعددي كه اين تجربه در زندگي مدرن شهري پيدا كرده، به مسأله‌اي مهم در مجموعه مباحث جامعه‌شناسي سلامت/تغذيه تبديل شده است. تحقيق حاضر به روش پيمايش و با هدف بررسي تأثير سرمايه‌ي اقتصادي، پايگاه اجتماعي و برخي متغيرهاي زمينه اي بر مصرف غذاهاي غيرخانگي نگاشته شده است. جامعه‌ي آماري تحقيق شامل تمامي شهروندان بالاي 15 سال شهر تبريز است كه 409 نفر از آنها به شيوه‌ي نمونه‌گيري طبقه‌اي انتخاب شده‌اند. تحليل داده ها با استفاده از نرم‌افزارهاي SPSS وLisrel انجام شده است. براساس نتايج، ارتباط معناداري بين ميزان مصرف غذاهاي غيرخانگي با متغيرهاي سرمايه‌ي اقتصادي و پايگاه اجتماعي (به شكل مثبت) و سن (به شكل منفي) مشاهده شده است. همچنين ميزان مصرف غذاهاي غيرخانگي براساس وضع تأهل (به نفع مجردها) و جنس (به نفع مردان) به شكل معناداري متفاوت بوده است. براساس نتايج برازش مدل مسير، در بين سه متغير داراي تأثيرات معنادار، سرمايه‌ي اقتصادي به عنوان مهمترين متغير و جنس و وضع تأهل از نظر تأثيرگذاري در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفته اند. متغيرهاي مستقل 19 درصد از تغييرات مصرف غذاي غيرخانگي را تبيين كرده اند.

Food away from home (FAFH), as part of dietary experiences, given its economic, social, and cultural dimensions in modern urban life, has become one of the more interesting and important areas of the sociology of health and nutrition. The present study, utilizing a survey method, aimed at investigating the impact of economic capital, social status, and some background variables on the amount of FAFH. The study has been done among the residents of Tabriz city who were 15 years and over, of whom 409 have been chosen as the study sample, using stratified sampling technique (among 10 urban zones). The data were analyzed by the utilization of the SPSS and Lisrel statistical packages. According to bivariate findings, significant relationships exist between economic capital (positively), social status (positively), and age (negatively) and FAFH consumption. Furthermore, marital status (in favor of non-married) and sex (in favor of men) have created significant differences regarding FAFH. According to the results of Path analysis, among the three variables with significant effects, economic capital has been identified as the most important variable affecting FAFH, and sex and marital status of the respondent stand subsequently, in this regard. Independent variables accounted for 19 percent of the variations in FAFH consumption.