نقش سرزمين هاي شرقي ايلام: اَرجان و ايذه، در انتقال فرهنگ ايلام نو به پارس

سرزمين ايلام در جنوب غربي ايران كه علاوه بر خوزستان شامل زاگرس جنوبي، بوشهر، قسمتي از فارس و همچنين كرمان مي شده استكانون يكي از كهن ترين تمدن هاي ايران باستان محسوب مي شد.همجواري قلمروي دولت ايلام نو با پادشاهي آشوريان ، موجب نزاع و درگيري مداوم ايلام با آشور در اين دوره شد. سرانجام به دليل تداوم سياست خصمانه ميان اين دو دولت و نيز ادامه حملات آشوريان عليه سرزمين ايلام، دولت مركزي آن در قرن هفتم پ.م سقوط كرد. هر چند در طي اين تهاجمات بخش­ هاي مهمي از سرزمين­ هاي غربي كشور و از جمله شوش ويران شد، اما به نظر مي­رسد سرزمينهاي شرقي ايلام مانند ناحيه اَرجان و ايذه كماكان توانستند تا حدودي به حيات فرهنگي و اقتصادي خود ادامه دهند و نقش مهمي در انتقال فرهنگ ايلام نو به دربار هخامنشي بازي كنند. در اين پژوهش سعي شده است با تكيه به شيوه پژوهش هاي تاريخي و استفاده از منابع ميان روداني، ايلامي و هخامنشي به اين پرسش پاسخ دهد كه چه مكان هايي كانون انتقال فرهنگ ايلام نو به پارس در پيش از تشكيل شاهنشاهي هخامنشي بوده است وتوانستند نقش مهمي در انتقال فرهنگ و سنن ايلامي نو به دوره هخامنشيان ايفا كنند.

Elamite civilization which was included modern Khuzistan, Bushahr, Fars and sometimes Kerman is known as one of the oldest civilizations in the in southwest Iran. The neighborhood of Neo–Elamite kingdom with Assyrian Empire in his western territory as well as Elamite foreign policy, supporting Babylonian in this period, the area which also was claimed by Assyrian over, resulted to contestant conflict between these two states and finally to destructions of Susa and the fall of Elamite state in seven century. Nonetheless, it seems the eastern part of Elam such as Arjan and Izeh was left untouched by Assyrian and local rulers continued to rule over those territories, as they could later play an important role in transmission of Neo-Elamite culture to Persia. In this research it has been tried, based on archaeological data, ancient textual sources from Mesopotamia, Elam and Persia to demonstrate that despite of destruction of Susa and fall of Elamite state by Assyrian, nonetheless, the Elamite influenced Persian more than any nation and Arjan and Izeh played an important role in the transmission of Elamite culture into Persia during the Achaemenids.