مطالعة تطبيقي نظرية نظم عبدالقاهر جرجاني و نظرية بافت موقعيّت فرث

Comparative Study of the Theory of Discipline Abdulqāhir Jurjāni and the Theory of the Texture of the Position of Frith

نظرية نظم جرجاني از نظرياتي است كه در بلاغت عربي از اهميّت ويژه‌اي برخوردار است. علت اين امر را مي‌توان گستردگي ابعاد، شمول و توجه آن به جنبه‌هاي مختلف دستوري، معنايي و زيباشناختي دانست. اين نظريه با وجود تقدّم زماني بر نظريات مطرح­شده در زبان‌شناسي معاصر، با بسياري از اين آنها ارتباط دارد و با اندك تأملي مي‌توان نقاط مشترك زيادي بين اين نظريه و نظريات معاصر يافت. يكي از اين نظريات، نظرية بافت موقعيّت زباني است كه فرث مطرح كرد. پژوهش حاضر در رويكردي تطبيقي، اين دو نظريه و نقاط اشتراك آنها را بررسي مي­كند تا از اين منظر، نقاط قوّت و ضعف هريك آشكار شود تا در پرتو آن، اين دو نظريه يكديگر را تكميل كنند و در مطالعات بلاغي- ادبي براي محققان سودمندتر واقع شوند. از يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: اهتمام هر دو نظريه به بافت زباني، تقارب بين مفهوم سياق نزد جرجاني و مفهوم بافت نزد فرث، جامعيّت نظرية بافت موقعيّت در مقايسه با نظرية نظم جرجاني، شباهت نظرية بافت موقعيّت و موضوع اقتضاي حال و خطاب در بلاغت عربي.

Nadhm Theory is one of most important theories in Arabic Rhetoric. This may be due to the extension of the theory and its application and its focus on different aspects of grammatical, semantic and aesthetic knew. This theory Despite the priority when the views expressed in contemporary linguistic theories, associated with many of these. and slightly hesitant, we can find many points of similarites between these theory and ideas raised in the contemporary period. One of these theoreis is Situational Context theory which was proposed by Firth. This paper in a comparative descriptive approach, tries to investigate both the theoreis and study of their similarityes to obtain the strengths and weaknesses aspects of each theory to complete each theory other, and be useful for researchers in the rhetorical and literary studies.The research results are to be achieved: efforts both theory in the context of situation, the similarity between the context in Jorjani theory and meaning in Firth theory, inclusion of Situational Context theory and its supremacy compared with Nadhm theory, similarity between the Situational Context theory and context in Arabic Rhetoric.