بررسي نقش دفتر مديريت پروژه در ايجاد زيرساخت‌هاي مديريت دانش در سازمان‌هاي پروژه‌محور صنايع بالادستي نفت و گاز ايران

Examining the Role of the Project Management Office in Creation of Knowledge Management Infrastructures in Project-Based Organizations of Iranian Oil & Gas Upstream Industry

سازمان‌هاي پروژه‌محور همواره در خطر از دست دادن دانش سازمان‌شان متعاقب انحلال پروژه هستند؛ لذا امروزه بحث مديريت دانش پروژه‌ها از عمده‌ترين چالش‌هاي اين سازمان‌ها به شمار مي‌آيد. در ساليان اخير بسياري از سازمان‌هاي پروژه‌محور در راستاي هرچه منسجم‌تر انجام دادن پروژه‌هاي خود و ثبت و ضبط دانش پروژه‌ها، واحد «دفتر مديريت پروژه» را به نمودار سازماني خود اضافه نموده‌اند. هدف اين نوشتار، ارزيابي نقش دفتر مديريت پروژه در ايجاد زيرساخت‌هاي مديريت دانش پروژه‌ها است. رويكرد پژوهش، تركيبي (كمّي-كيفي) با استراتژي پيمايش و مطالعه‌ي موردي مي‌باشد. جامعه‌ي آماري پژوهش، سازمان‌هاي پروژه‌محور صنايع بالادستي نفت و گاز ايران هستند. پرسشنامه‌ي‌ پژوهش در 47 دفتر مديريت پروژه‌ي موجود در 41 سازمان تكميل گشت. نتايج فاز كمّي، بيانگر وجود يك رابطه‌ي خطي بسيار قوي بين دو متغير كاركردهاي دفتر مديريت پروژه و زيرساخت‌هاي مديريت دانش مي‌باشد. نتايج نشان داد كاركرد اصلي دفتر مديريت پروژه، «روش‌ها و استانداردهاي مديريت پروژه» و پس از آن «پشتيباني اجرايي پروژه» بوده است. همچنين، زيرساخت‌هاي «فرهنگ سازماني»، «نيروي انساني» و «مديريت» بيشترين و مؤلفه‌ي «ساختار» كمترين ميانگين را دارا بوده‌اند. براي بخش كيفي، 4 سازمان با نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شد. نتايج بخش كيفي چگونگي تأثير كاركردهاي دفتر مديريت پروژه بر زيرساخت‌هاي مديريت دانش را نشان داد.

Project-based organizations are subjected to lose company knowledge due to their nature after the dissolution of project teams; therefore, today the issue of projects knowledge management is one of major challenges in these organizations. In recent years many project-based organizations have added organizational unit named project management office to organizational chart in order to enhance consistency in managing their projects and to archive project knowledge. The aim of the present study is to evaluate the role of the project management office in creation of projects knowledge management infrastructures and study their status. The research used mixed method (quantitate and qualitative) approach. Survey and case study research strategy were applied. The statistical population includes active project-based organizations of oil & gas upstream industries in Iran and finally, the questionnaire was completed in the 47 project management offices in 41 organizations. The results show a very high linear relation between two mentioned variables. The results showed that the main function of the project management office in these organizations was "the establishment of methods and standards for project management" and then "project support". The "organizational culture", "human resources" and "management" have the "medium" and "structure" has the "least" among the infrastructures. In qualitative part, 4 organizations from mentioned organization were selected based on purposive sampling. The results of the qualitative section showed how the functions of the project management office were affected by the knowledge management infrastructure.