بررسي فرضيه وجود اثرات نامتقارن شوك‌هاي نرخ ارز بر سطح توليد و قيمت (مطالعه موردي: كشور ايران)

Investigating Asymmetric Effects of Exchange Rate Fluctuations on Real Output and Prices Levels Hypothesis (A Case Study of Iran)

نوسان‌هاي نرخ ارز بر تقاضاي كل اقتصاد، از طريق واردات، صادرات و تقاضاي پول و همچنين بر عرضه كل اقتصاد از طريق هزينه‌هاي كالاهاي واسطه‌اي وارداتي، تأثير خواهد داشت. برآيند اين دو اثر بر توليد و قيمت، به شرايط اوليه اقتصاد كشور‌ها بستگي دارد. به طور كلي در بازار كالاها، شوك‌هاي مثبت نرخ ارز موجب گران شدن كالاهاي وارداتي و ارزان‌تر شدن كالاهاي صادراتي مي‌گردد و در نتيجه افزايش تقاضا براي كالاهاي داخلي را درپي خواهد داشت. از سوي ديگر با كاهش ارزش پول ملي، تقاضاي نقدينگي بنگاه‌هاي اقتصادي افزايش يافته و اين امر موجب افزايش تقاضاي پول نيز مي‌شود. در بخش عرضه اقتصاد نيز در كشور‌هاي در حال توسعه شوك‌هاي مثبت نرخ ارز كه باعث كاهش ارزش پول ملي مي‌گردند، سبب افزايش هزينه‌هاي وارداتي كالاهاي واسطه‌اي و در نتيجه گران‌تر شدن كالاهاي واسطه‌اي وارداتي و متعاقب آن باعث افزايش هزينه‌هاي توليد و سطح قيمت‌ها مي‌گردند. اين پژوهش به دنبال بررسي فرضيه نامتقارن بودن اثرات نوسانات نرخ ارز بر روي سطح محصول و سطح قيمت‌ها در اقتصاد ايران و همچنين ارائه راهكارهايي جهت رويارويي با اين اثرات است. براي اين منظور از فيلتر هودريك‌‌ ـ پرسكات[1] جهت تجزيـه شوك‌ها و بررسي اثر آنها بر روي متغير‌هاي سطـح محصـول و سطـح قيمت‌هـا در دوره زمانـي 1352ـ1386، استفاده شده است. بر اساس نتايج اين مطالعه، فرضيه متقارن بودن اثرات شوك‌هاي نرخ ارز روي سطح توليد پذيرفته مي‌شود؛ در حالي كه اين فرضيه براي سطح قيمت‌ها پذيرفته نخواهد شد

Exchange rate fluctuations، affects aggregate demand by means such as imports، exports and money demand، and it also affects aggregate supply by means of imported inputs costs. So the result of these effects on real output and prices depends on economic performance of country. Generally، a positive shock of exchange rate in goods market results in lowering export prices while raising import prices، so demand for domestic goods increases. On the other hand with devaluation، firms' liquidity demand raises and so money demand. In supply side of economy، a positive shock of exchange rate (devaluation)، raises imported inputs costs and hence product costs and prices in developing countries. The objective of this study is to investigate hypothesis of asymmetric effects of exchange rate fluctuations on real output and prices in Iran's economy and present guidance to handle these effects. To do this، Hodrick- Prescott filter is used to decompose shocks and assess their effects on real output and price during 1983-2007. The results show that، the hypothesis of asymmetric effects of exchange rate shocks on output is accepted but this hypothesis for prices is rejected.