عوامل مؤثر بر ارتقاي بهره‌وري كل عوامل توليد در ايران

Effective Factors on the Efficiency of Total Factor Productivity Promotion in Iran

هدف اصلي از اين پژوهش آن است كه با توجه به افق ترسيم‌شده براي بهره‌وري در اقتصاد ايران، مطابق سند چشم‌انداز و برنامه چهارم توسعه و نيز عملكرد آن در طي برنامه سوم توسعه، نشان داده شود كه در طول سال‌هاي مورد بررسي، چه عواملي توانسته‌اند تغييرات بهره‌وري كل عوامل توليد را در اقتصاد كشور تبيين نمايند. در اين مقاله، به منظور بررسي عوامل مؤثر بر بهره‌وري كل عوامل توليد در ايران در طي دوره 1360ـ1386 از روش اقتصادسنجي خودتوضيح ‌برداري با وقفه‌هاي توزيعي (ARDL) استفاده شده است. برآورد مدل بهره‌وري كل عوامل توليد نشان مي‌دهد كه عواملي مانند كيفيت نهادي، انباشت تحقيق و توسعه داخلي و خارجي، سرمايه انساني، بازبودن اقتصاد، انباشت سرمايه فيزيكي، سرمايه‌گذاري در فنّاوري اطلاعات و ارتباطات، نرخ ارز و تورم توانستهاند روند رشد بهره‌وري در طول سال‌هاي مورد مطالعه را توضيح دهند. [1]- اين مقاله برگرفته از طرح پژوهشي با عنوان «سازگاري ارتقاي بهره‌وري كل عوامل توليد و رشد اقتصادي در برنامه چهارم توسعه و سند چشم‌انداز 20ساله كشور» مي‌باشد كه توسط نويسندگان مذكور در سال 1389 در پژوهشكده پولي و بانكي اجرا شده است.

The purpose of this study is to show which factors have been able to describe changes in total factor productivity of the economy by considering the designed efficiency horizon of the economy of Iran according to the Twenty years Perspective Document and Fourth Development Plan and the performance during Third Development Plan during the years under study. In order to study the factors affecting the efficiency of total factor productivity in Iran during 1981-2007، Self Descriptive econometric method with Autoregressive Distributed Lag vectors (ARDL) has been used. The efficiency model estimate of efficiency shows that factors such as institutional quality، accumulation of internal and external R&D، human capital، openness of the economy، physical capital accumulation، investment in information and communication technology، exchange and inflation rate have been able to describe efficiency growth trend during the years of the study.