تبيين يك سيستم هشداردهنده جهت شناسايي بحران‌هاي مالي در ايران

Explaination an Early Warning System for Identification of the Financial Crisis in Iran

بحران هاي مالي و اثرات مخرب آن بر فضاي اقتصادي و سياسي جوامع بر كسي پوشيده نيست. در خصوص بحران هاي مالي نظريه هاي مختلف از جمله نظريه ماركس، نظريه شكست بازار كينز و نظريه مكتب اتريشي بر وجود چنين بحران هايي در سيستم سرمايه داري صحه مي گذارند و آن را جزئي از سيستم سرمايه داري مي دانند. از اين رو دانشمندان علم اقتصاد سعي دارند سيستمي را تبيين و طراحي كنند كه بتواند قبل از وقوع بحران، سياستگذاران را در جريان وقوع آن قرار دهد و سياست هاي پيشگيرانه لازم در جهت مقابله با آن اجرا شود. لذا در اين پژوهش يك سيستم هشداردهنده در جهت شناسايي بحران هاي مالي (بانكي و پولي) تبيين خواهد شد، بدين گونه كه اين سيستم هشداردهنده در صورت احتمال وقوع بحران در آينده بايد بتواند يك سيگنال در حال حاضر مبني بر احتمال وقوع بحران در آينده ارسال كند. ابتدا شاخص هاي هشدار شامل رشد توليد ناخالص داخلي، تورم، نرخ بهره حقيقي، شاخص بورس، نرخ ارز موثر و انحراف نرخ ارز رسمي و غيررسمي، نسبت بدهي خارجي به دارايي خارجي، نسبت حساب هاي جاري به توليد ناخالص داخلي از طريق روش سيگنالي انتخاب مي شوند و سپس اين متغيرها از طريق مدل لاجيت و شبكه عصبي مورد سنجش قرار مي گيرند. تخمين ها طبق نتايج مورد انتظار مي باشد و سال هاي 1374، 1373، 1366، 1359 به عنوان سال هاي بحراني انتخاب مي شوند و شاخص هايي همچون نرخ رشد توليد ناخالص داخلي، نرخ بهره حقيقي، نرخ تورم و انحرافات ارزي به عنوان شاخص هاي هشدار شناسايي مي شوند

There are various theories about the crisis. These include theories of Marx، Keynes's theory of market failure، Austrian school. They confirmed that the existence of crisis in the capitalist system and consider it as a part of the capitalist system. The economists have tried to explain and design a system that before the crisis happen، policy makers should be aware of it possibility and crisis prevention policies should be implemented to prevent it. Therefore، this paper study an early warning system for identification of the financial crises (banking and currency). It would explained. the probability of future crisis، and an early warning system be able to send a signal before it happens. The first warning indicators، including GDP growth، inflation، real interest rate، stock price index، effective exchange rate and diversion of formal and informal exchange rate، the ratio of foreign debt to foreign asset، the ratio of current account to GDP are selected by the signal approach and then these variables are measured by the logit model and neural network. Therefore، according to our estimates، the years of 1980، 1987، 1994، 1995 are selected as the crises years in Iran's economy. indicators such as GDP growth، real interest rates، inflation and exchange rate deviation are identified as early warning indicators.