اندازه‌گيري حباب قيمت مسكن در ايران و تأثير سياست‌هاي پولي بر آن

Measuring the House Price Bubble in Iran and the Effect of Monetary Policy on it

نوسانات قيمت مسكن در برخي از كشورها از جمله ايران از چالش‌هاي اساسي بازار مسكن و اقتصاد بوده است. انحراف در تخصيص منابع اقتصادي، تغيير رفتار مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان و تشديد نقل‌و‌انتقال سرمايه در بازار از پيامدهاي مهم نوسان و يا حباب قيمت مسكن است كه در دهه‌هاي اخير تشخيص و كنترل آن به موضوع بسيار مهم در عرصه سياست‌هاي اقتصادي تبديل شده است. در اين پژوهش با به‌كار بردن فيلتر كالمن (Kalman filter)، حباب قيمت مسكن طي دوره 1370 تا 1390 استخراج مي‌گردد. با استفاده از حباب استخراج‌شده، عوامل مؤثر بر حباب قيمت مسكن مانند نقدينگي واقعي، شاخص قيمت سهام و رشد توليد ناخالص داخلي بررسي مي‌شوند. نتايج تحليل‌هاي انجام‌شده حاكي از آن است كه بخشي از نوسانات قيمت مسكن توسط حباب قيمت مسكن توضيح داده مي‌شود و متغيرهاي نقدينگي واقعي و رشد توليد ناخالص داخلي تأثيري مثبت و معنادار و شاخص قيمت سهام اثر منفي بر آن دارد.

The fluctuations in the house price in some countries including Iran have been one of the most important challenges in house market and economy. The most important factors which follow the fluctuation and house price bubble are diversion in allocation of economic resources, changes in the behavior of producers and consumers and intensification of capital transfer in the assets market, which have made it so vital to identify and control it in the field of monetary policies. In this study, the real house prices over the period 1989 to 2009 using quarterly data and state space form is modeling. Using extracted bubble, factors affecting it are estimated by ordinary least squares method. The results from the estimation confirm the presence of a bubble in house price. These results indicate that part of the fluctuations in houses price is explained by house price bubble (non-fundamental forces in house price) and real liquidity and gross domestic product growth variables have significant and positive impact and stock price index has a negative effect on it