كالبدشكافي سبك زندگي در جامعه سرمايه داري

جهاني شدن نظام سرمايه داري منجر به گسترش، نهادينه شدن و بازتوليد ارزش هاي فرهنگي- اجتماعي اين نظام در عرصه جهاني شده، كه يكي از نتايج آن رسوخ و هنجار شدن مولفه هاي «زندگي روزمره» و «سبك زندگي»، براساس اصول و جامعه مطلوب نظام سرمايه داري است.به عبارت ديگر، نظام مذكور، صرفاً در يك مكانيسم توليد و شيوه مديريت اقتصاد جامعه، تعريف و خلاصه نمي شود،بلكه به مثابه يك نظام فراگير، شامل هستي شناسي، معرفت شناسي، انسان شناسي، اقتصاد، سياست، امنيت و نيز فرهنگ خاص و مطلوب خود است،كه در نتيجه حاكميت آن، طبيعتاً و الزاماً، سبك زندگي خاصي را توصيه، تبليغ، نهادينه و بازتوليد مي كند. به عبارت ديگر، نظام سرمايه داري، انسان سازي و جامعه سازي مي كند. هر چند به تعبير «اسپيواك»، در تلاش براي انكار و اختفاي تار و پود بافته خود و عدم افشاي ابعاد فرهنگي- اجتماعي خويش است. دغدغه كنوني كشور در لزوم طراحي و تدوين سبك زندگي بومي و اسلامي، ابتدا ضرورت شناخت مولفه هاي سبك زندگي هژمون (سرمايه داري) را نشان مي دهد. لذا مقاله حاضر،در نظر دارد با طرح اين پرسش اصلي كه مولفه هاي سبك زندگي مطلوب نظام سرمايه داري كدامند و چه ارتباط معنادار و مفصل بندي با هم دارند؟ به دنبال فهم و كالبدشكافي اين مولفه ها كنكاش كند. در پاسخ و فرضيه نيز نگارندگان بر اين عقيده اند كه، لزوم بيشينه سازي و اصالت سود و رفاه و انباشت سرمايه در اين نظام، مولفه هايي را در حوزه فرهنگ عمومي، جامعه سازي، شهرسازي، معماري و نهايتاً سبك زندگي در جامعه سرمايه داري ايجاد و بازتوليد مي كند كه از جمله آنها مي توان به: «سرعت»، «مصرف زدگي»، «كالايي شدن»، «ماتريس زيبايي شناختي سرمايه داري»، «نظام نشانه شناسي معنايي سرمايه داري»، «آرايش تكنولوژيكي»، «اصالت سود» و ... اشاره نمود.براي فهم و ارزيابي اين مولفه ها، نگارندگان از چارچوب تئوريك تركيبي شامل: مكتب فرانكفورت، مكتب گرامشي و نظريات مطالعات فرهنگي بهره جسته اند.