اثربخشي آموزش توانايي خودمهارگري بر كاهش ميزان پرخاشگري دانش آموزان با رفتارهاي پرخاشگرانه

Effectiveness of Teaching Self-Control Abilities on Reducing Aggression in Students with Aggressive Behaviors

يكي از دلايل شايع پرخاشگري، شكست درخودمهارگري است، با اين حال تحقيقات نشان مي دهند كه تمرين خودمهارگري پس از مدتي مي تواند خودمهارگري را در سال هاي بعدي بهبود بخشد. هدف پژوهش حاضر، بررسي تاثير برنامه آموزش توانايي خودمهارگري بر كاهش ميزان پرخاشگري دانش آموزان با رفتارهاي پرخاشگرانه دوره راهنمايي تحصيلي بود. روش پژوهش از نوع آزمايشي با طرح پيش آزمون – پس آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري دانش آموزان پسر دوره راهنمايي در سال تحصيلي92 - 1391 شهرستان آستانه اشرفيه بود، كه از بين آن ها پس از اجراي اوليه پرسشنامه پرخاشگري 20 نفر كه داراي پرخاشگري معناداري بودند، انتخاب و در دو گروه 10 نفره آزمايش و كنترل به شيوه تصادفي جايدهي شدند. سپس براي گروه آزمايش، 12 جلسه 60 دقيقه اي به مدت 1 ماه، برنامه توانايي خودمهارگري، آموزش داده شد در حالي كه گروه كنترل چنين آموزشي را دريافت نكردند، و در پايان هر دو گروه مورد پس آزمون قرار گرفتند. ابزار سنجش پرسشنامه پرخاشگري باس و پري (1992) بود و داده ها از طريق تحليل كوواريانس تك متغيري (آنكووا) و چندمتغيري (مانكووا) تحليل شد. نتايج نشان داد آموزش توانايي خودمهارگري به طور معنا داري موجب كاهش پرخاشگري در دانش آموزان مي گردد. همچنين، دانش آموزان گروه آزمايش در تمامي چهار خرده مقياس پرسشنامه پرخاشگري (پرخاشگري فيزيكي، پرخاشگري كلامي، خشم، و خصومت) نسبت به پيش آزمون در پس آزمون نمره هاي پايين تري به دست آوردند؛ به اين معني كه نمره پرخاشگري آن ها، كاهش قابل ملاحظه اي يافت. بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه از برنامه هاي آموزش خودمهارگري مي توان به عنوان يكي از روش هاي درمان پرخاشگري در كودكان استفاده كرد.

One common cause of aggression is failure in self-control. However، research shows that exercise self-control can improve self-control in next years. The purpose of the present research was to examine the effectiveness of teaching self-control abilities on reducing aggression in students with aggressive behaviors. The method was an experimental study with a pre-test/post-test design and control group. The statistical population consisted of all boy high school students in Asanteh Ashrafieh، wich among them after performing aggression questionnaire a sample of 20 students with significant aggression were selected by random cluster sampling method and assigned in two groups control and experimental randomly. Self-control instruction was conducted for the experimental group in 12 sessions in a period of one month، while the control group received no training at all. To collect data، Buss and Perry’s aggression questionnaire (1992) was used. Finally data were analyzed using univariate and multivariate analysis of covariance. The results indicated that self-control training were significantly effective in aggression reduction. Also، experimental group in all four subscales (physical aggression، verbal aggression، anger، and hostility) achieved lower scores on the pretests than the posttest. That is، their aggression scores reduced significantly. Thus it can be concluded that the self-control training programs can be used as a method of treatment of aggression in children