اصول بنيادين قانون اساسي در توصيف مسئله شهروندي

the fundamental principles of the constitution law to describe the concept of citizenship

در اين نوشتار سعي شده­ است تا ظرفيت­ هاي اصل­ هاي دوم و سوم قانون اساسي به عنوان برخي اصول بنيادين قانون اساسي در توصيف مسئله­ شهروندي مورد بحث قرار گيرد. ظرفيت­ هاي اين اصول براي بناي نظام حقوق شهروندي، مشتمل بر تضمينات عام شناسايي، ارتقا، حمايت و تضمين حقوق و آزادي ­هاي همه­ شهروندان بازنمايي مي‌شود. اين ادعا امكان­ سنجي شده­ است كه استفاده از مدل نظري "مكعب شهروندي" و مباني نظري آن، در توضيح و تفسير اين اصول و براي فهم برخي ابعاد پيچيده­ آن كاربردپذير مي­باشد. مطابق با تئوري­ هاي مرتبط با شهروندي، گفته شده­ است يك بعد اين مكعب شهروندي را عناصر پنج­گانه­ شهروندي يعني؛ جنبه­ مدني و قانوني، جنبه­ اجتماعي، جنبه­ سياسي، جنبه­ مربوط به فضيلت و جنبه­ مربوط به هويت تشكيل مي­دهد. بعد ديگر اين مكعب را شبكه­ هاي كاربردي يا به عبارتي ديگر سطوح جغرافيايي شهروندي شامل محلي، استاني يا ايالتي، دولت- ملت، منطقه ­اي يا قاره­اي و نهايتاً جهاني تشكيل مي­ دهد، بعد ديگر آن را آموزش توانمندي­ هاي شهروندي مشتمل بر سطوح نگرش، آگاهي، دانش و مهارت صورت مي ­بندد. ادعا مي­شود كه برخي مفاد اين اصل به طرز مبتكرانه­اي براي طرح مكعب شهروندي و ايجاد ظرفيت قانونيِ درك آن در قالب قانون اساسي كاربردپذير است.

The paper is trying to show on the existing potential of Articles 2nd and 3rd of Iranian Constitution as ones of basic principles for defining the issue of citizenship and in order to representing the capacity of above mentioned articles for forming construction of the system of citizenship rights – encompassing general guaranties of recognition, improvement, protection and ensuring the rights and freedoms for every citizen. we examine if the theoretical model of citizenship cube and its doctrinal basis is applicable to explain and interpret the aforesaid articles and also, to comprehend some complex layers and dimensions thereof. According to the citizenship-oriented theories, one side of the cube is consisted from five elements of citizenship, i.e. civil and legal, social, political, virtue-related and identity-related aspects. The other side of the cube is composed from functional networks or, in other words, the geographical levels of citizenship including local, provincial, statistical, regional and universal levels. and the last side is shaped from educating citizenship capacities covering levels of knowledge and skill. It is to argue that some contents of the Articles can be creatively employed to propose citizenship cube and to provide the legal capacity for understanding the model within the Constitution.