تأثير رانت منابع طبيعي بر روي توسعه كارآفريني (مطالعه موردي كشورهاي منتخب جهان)

(The impact of natural resource rents on entrepreneurship development (Case Study selected countries

كارآفريني يكي از مهم‌ترين راهبردهاي مديريتي هم در سطح خرد بنگاه ­ها و هم در سطح كلان اقتصادي محسوب مي­شود. ساختار نهادي ناسالم و عدم­ پويايي بخش خصوصي از موانع مهم در مسير توسعه كارآفريني محسوب مي‌شود. در اين ميان وجود انواع رانت­ منابع طبيعي تأثير عميقي بر ساختار نهادي، حجم بخش دولتي، محدوديت‌هاي مكانيسم بازار و آزادي عمل فعالان اقتصادي مي­گذارد. لذا با توجه به‌ضرورت بررسي اين موضوع، مطالعه حاضر با رويكرد كلان، به بررسي تأثير انواع رانت منابع بر روي توسعه كارآفريني پرداخته است. براي اين كار از داده ­هاي تابلويي منتخبي از كشورهاي جهان با رويكرد Dynamic Panel و با استفاده از نرم ­افزار Stata بهره گرفته‌شده است. نتايج برآورد مدل­هاي مختلف نشان مي­دهد كه وجود رانت منابع، تأثير منفي بر روي توسعه فعاليت‌هاي كارآفرينانه در كشورهاي مورد بررسي داشته است. لذا منابع غني طبيعي در مسير سرمايه ­گذاري و حمايت از بخش خصوصي بكار گرفته نشده است. بررسي ساير عوامل مؤثر بر روي توسعه كارآفريني نيز نشان مي­دهد كه توليد داخلي سرانه، فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات، آزادي تجاري و كنترل فساد تأثير مثبت بر روي شاخص كارآفريني و حجم دولت تأثير منفي بر روي توسعه فعاليت‌هاي كارآفرينانه دارد. تسهيل فضاي كسب‌وكار و رقابتي نمودن آن، كاهش سهم بودجه از درآمدهاي حاصل از خام فروشي و توسعه هدفمند روابط تجاري از جمله پيشنهاد‌هاي ارائه‌شده است.

Entrepreneurship is considered one of the most important management strategies both at the micro level of firms and the macro-economic level. Unhealthy Institutional structure and lace of dynamism of the private sector are the important obstacles in entrepreneurial path. Among existence the variety of natural resource rents have a profound impact on the institutional structure, the size of the public sector, limitations on market mechanisms and economic freedom's activists. Considering the importance of this issue, this study paid the effect of resource rents on entrepreneurship development. To do this, panel data selection of the world with dynamic panel approach and Stata software has been used. The results show that existance of resource rents have a negative impact on the development of entrepreneurial activities in countries that have been studied. So abundant natural resources has not been used in the investment and support private sector. Examine other factors affecting the development of entrepreneurship also show that domestic production per capita, ICT, openness and the corruption control index have positive impact and government size has a negative impact on the development of entrepreneurial activities.