جايگاه حقوق عرفي بازرگاني فراملي در داوري تجاري بين المللي

legal status of lex mercatoria in international trade arbitration

حقوق عرفي بازرگاني به‌منزله مجموعه موازين عرفي است كه درميان تجار و براي رفع نيازهاي تجاري‌شان متداول گشته ­است، همگام با پيشرفت و توسعه روابط تجاري بين‌المللي و هم‌چنين سازوكارهاي حل‌وفصل اختلافات به‌وسيله داوري، جايگاه و ماهيت اين مجموعه موازين به‌عنوان يك نظام حقوقي مستقل از نظام‌هاي داخلي و هم‌چنين حقوق بين‌الملل، در زمره مهم‌ترين مباحث حقوق داوري تجاري بين‌المللي قرار گرفته است. مزاياي توسل به‌نظام حقوقي عرفي و رويه‌اي تجار درزمينه حل‌وفصل اختلافات و هم‌چنين تناسب اين موازين با مقتضيات امروزي روابط تجاري بين‌المللي ازجمله مهم‌ترين دلايل استناد به حقوق عرفي بازرگاني به‌عنوان قانون ماهوي حاكم بر اختلافات تجاري بين‌المللي بوده و آراي زيادي صراحتاً يا ضمناً حقوق عرفي بازرگاني را مستند قرارداده‌اند، اما درعين‌حال، اين مسئله كه آيا اين موازين به‌درستي نظام حقوقي مستقل تلقي مي‌شوند و لذا استناد به آن‌ها در رويه داوري تجاري با توجه به اين وصف بوده است هم‌چنان محل اختلاف آرا مي‌باشد. در پژوهش حاضر بر­آنيم ضمن تحليل ماهيت حقوق عرفي بازرگاني و تبيين اختلافات پيرامون آن، به بررسي جايگاه اين مجموعه موازين در رويه داوري تجاري بين‌المللي بپردازيم.

lex mercatoria is a set of customary commercial rules which has been common by merchant among them in order to meet their commercial needs. along with developments in commercial relations and also in dispute settlement mechanisms by arbitrations, the status and nature of these set of rule as autonomous free from domestic and international law has been one of the most important issue of international commercial law. the advantages of using this rules in arbitration and also their concordance with today demands of commercial relation has been the most important reason of invoking lex mercatoria in international arbitration as substantive law governing the dispute. so many judicial decisions issued on the base of lex mercatoria. but at the same time, this question of whether these rules are truly autonomous is under disagreement. so in this study we aim to analyze the debatable nature of lex mercatoria and clarify its legal status in international commercial arbitration.