بررسي منشاء آلودگي آب به فلور در توابع شهرستان اهر، استان آذربايجان شرقي

Source Study of Water Pollution to Fluorine in Ahar Town Villages, East Azarbayjan Province

بر اساس گزارش مركز بهداشت و شكايات اهالي روستاي قلندر از توابع شهرستان اهر واقع در استان آذربايجان شرقي، مشكل وجود مقادير بالاي عنصر فلوئور در آب آشاميدني اين روستا وجود دارد. در اين راستا، پژوهش حاضر طراحي شده است تا وجود آلودگي آب (و شايد خاك) به فلوئور و منشا اين آلودگي را بررسي نمايد. به اين منظور از آب، خاك و سنگ حوزه نمونه برداري و ويژگي هاي هدايت الكتريكي، دما و pH نمونه هاي آب در محل نمونه برداري اندازه گيري شد. در آزمايشگاه تجزيه كاتيون ها و آنيون ها و مقدار فلوئور بر روي نمونه هاي آب، خاك و سنگ انجام گرفت. همچنين از نمونه هاي سنگ مقاطع ميكروسكوپي تهيه شد و اين نمونه ها به روش XRF تجزيه شـدند. بر اساس يافته هاي به دست آمده، تيپ آب در مناطق كم دگرسان شده و آهكي، بي كربنات- كلسيك؛ در روستاي قلندر با دگرساني شديد، سولفاته- سديك و در بقيه نمونه ها سولفاته- كلسيك است. هم سنجي يافته هاي به دست آمده با استانداردهاي آب آشاميدني ايران، WHO و EPA نشان داد يون فلوئور و سولفات در برخي نمونه هاي آب بالاتر از دامنه مجاز قرار دارند. رسم نمودارهاي تغييرات غلظت عناصر در نمونه هاي آب، بين يون هاي فلوئور، بيكربنات و سديم تناسب خوبي را نشان داد. حضور كاني هاي فلوئوردار بيوتيت، هورنبلند و آپاتيت در مطالعه مقاطع ميكروسكوپي و وجود مقادير بالايي از فلوئور در نتايج حاصل از XRF نمونه هاي سنگ منطقه، منشا آلودگي آب ها به فلوئور را به سنگ هاي آذرين منطقه نسبت مي دهد. بر اين اساس در صورت گسترش دگرساني در سنگ هاي منطقه، پتانسيل وقوع اين آلودگي بسيار بالا است. اندازه گيري مقدار فلوئور در نمونه هاي خاك برداشت شده، مقدار اين يون را در دامنه مجاز نشان داد.

Higher contents of standard limits of F element in drinking water of Galandar village of Ahar town in East Azarbayjan was reported by health center and people of this village. This study was conducted to evaluate water pollution (and probability soil pollution) to F and probable source of this pollution. For this purpose، from water، soil، and rock of the watershed were sampled and EC، temperature، pH parameters of water were measured in field. Cations and anions analyses and F contents of water، soil، and rock samples were carried out in lab. Also، microscopic sections of rocks were prepared and this samples measured by XRF method. Results showed water type in low-changed and lime was bicarbonate-calcite، in Galandar village with high-changed، sodium-sulphate، and in other samples were sulphate-calcite. Comparing of obtained results with Iran، WHO، and EPA drinking water standards showed F and sulfate ions were higher than permissible limit in some water samples. Diagrams of elements concentrations Fluctuations in water samples، showed high correlation between F، bicarbonate، and Na ions. Appearance of F contain minerals in Biotite، Hornblende، and Apatite minerals in microscopic sections، high contents of F in XRF results، and normative composition of the rock samples، correspond water pollution source of F to metamorphic rocks of this region. Therefore، with high geologic changes in the rocks، pollution potential of this region is high. F contents in the soil samples، showed lower than permissible limit of this element content.